Mezeninvasie vanuit het oosten

Grote kans dat het koolmeesje dat nu op de voederplank in je tuin zit niet dezelfde is als die in het voorjaar in je nestkastje heeft gebroed. Op dit moment zijn er namelijk veel kool- en pimpelmezen uit het oosten van Europa in Nederland. Vogelonderzoeker Frank Majoor van Sovon vangt en ringt mezen in zijn tuin, en kan uit de gegevens opmaken dat er sprake is van een echte invasie, die al in september is begonnen. Het gaat om enorme aantallen, hoewel exacte cijfers niet bekend zijn. Dat is anders dan in andere jaren, en dat heeft er mee te maken dat er nu veel mezen zijn. En dat komt weer door een goed mastjaar vorig jaar, waardoor heel veel mezen de winter hebben overleefd. Daardoor zijn er dit voorjaar veel jonge mezen bij gekomen. Een mastjaar is een jaar waarin bomen veel meer vruchten dragen dan gemiddeld. Beukennootjes zijn een belangrijke voedselbron voor mezen in de winter.

Dit jaar is het juist geen mastjaar, dus nu zijn alle mezen op zoek naar voedsel, reden waarom ze vanuit Oost-Europa massaal onze kant opkomen. “Er waren er al veel, en er zijn er nu nog veel meer”, zegt Frank Majoor. Hij ving de afgelopen weken bijvoorbeeld mezen die geringd zijn in Duitsland en Litouwen. “Sommigen trekken door, naar Engeland of België”, zegt Frank Majoor. Het is dit jaar echt anders dan andere jaren, maar volgens Frank Majoor lijkt het wel een steeds gebruikelijker fenomeen te worden dat zowel kool- als pimpelmezen vanuit Oost-Europa deze kant opkomen. “2012 was een jaar met een echte invasie, toen werden er op trektelposten echt honderden gezien. Dat is nu wel minder, maar er zijn er zó veel, dat je elke dag heel veel mezen kan zien." Blijft ‘jouw’ koolmees dan toch gewoon op je voederplank komen om te eten? Dat hoeft niet, volgens de vogelonderzoeker. “De trekkende koolmezen nemen vaak de lokale mezen mee op stap, dus dan sluiten ‘onze’ mezen zich aan en trekken mee naar België, Engeland, of Frankrijk, terwijl ze anders gewoon in Nederland waren gebleven.”

Als het een zachte winter blijft, dan zullen er veel mezen overleven op voedsel dat ze uit de tuin halen. “Bijvoeren is dus extra nuttig deze winter, omdat er in het bos weinig of geen beukennootjes zijn”, adviseert Frank Majoor. “Als er in Polen en Duitsland flink sneeuw komt te liggen, heb je kans dat er nog veel meer mezen naar Nederland komen in de winter”, verwacht Frank Majoor van Sovon Vogelonderzoek. Zijn advies: hang een vetbol op, een slinger met pinda’s, of een silo met zonnebloempitten, daar zijn ze helemaal gek op. Dan help je de mezen echt de winter door, nu er in de natuur weinig voedsel is. En bovendien is her superleuk om al die vogels in je tuin te hebben!