Plannen van Stientje: minder zwerfafval en meer fietsen

Het kabinet Rutte III zou het groenste ooit moeten worden, werd aan de start gezegd, ruim een jaar geleden. Een van de mensen, die verantwoordelijk is voor het duurzame gehalte van deze regering is Stientje van Veldhoven, staatssecretaris op het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Met belangrijke onderwerpen als afval en mobiliteit. Van Veldhoven is te gast in Vroege Vogels. Deze week boog de Tweede Kamer zich over de begroting van dat ministerie. 

Een van de plannen van de staatssecretaris is om de komende jaren 200.000 forenzen uit de auto halen en op de fiets zetten. Verder werd bekend dat de norm voor plastic in grond- en baggerspecie fors naar beneden moet. Dat is grond, die wordt afgegraven en bijvoorbeeld wordt gebruikt bij de aanleg van dijken en wegen. Ook maakte van Veldhoven bekend dat ze 5 miljoen euro uittrekt voor een nieuwe aanpak om plastic in rivieren, dat uiteindelijk in de zee terechtkomt, tegen te gaan. Eerst moet er in kaart worden gebracht wat de zogenaamde hotspots zijn waar het plastic de rivieren in stroomt.

Misschien wel het belangrijkste dossier in haar portefeuille is zwerfafval. Stientje van Veldhoven kreeg dit jaar veel kritiek van de milieubeweging omdat ze het bedrijfsleven nog een laatste kans gaf om met een plan te komen om het zwerfafval radicaal te verminderen. Zo moeten er eind 2020, 70% tot 90% minder plastic flesjes in het zwerfafval zitten en moet 90% van de kleine flessen worden hergebruikt. De milieubeweging had gehoopt dat deze staatssecretaris eindelijk zou komen met de uitbreiding van het statiegeldsysteem, in plaats van het bedrijfsleven nog een kans te geven. Volgens de staatssecretaris is statiegeld helemaal niet van tafel. Sterker nog, als de verpakkingsindustrie de gestelde doelen niet haalt, dan zal in 2021 statiegeld op plastic flesjes alsnog worden ingevoerd.

Zwerfafvalraper Dirk Groot heeft veel kritiek op de plannen van de staatssecretaris. Volgens hem helpen vrijwilligers die afval rapen het bedrijfsleven om onder de statiegeldregeling uit te komen. De vrijwilligers doen immers wat de verpakkingsindustrie zou moeten doen: het inzamelen van plastic. Daarom bedacht Groot enkele maanden geleden de actie ‘Tientje van Stientje’. De staatssecretaris krijgt van hem ‘de rekening’ gepresenteerd van alle uren afval rapen, dat is een tientje per uur. Zij kan op haar beurt de factuur bij het bedrijfsleven declareren, aldus Groot. De reportage in Vroege Vogels is hier terug te luisteren . 

Ook in Europa is het afvalprobleem een steeds groter thema aan het worden. Twee weken geleden stemden het Europees Parlement en daarna de landen voor een verbod op plastic wegwerpartikelen, zoals bestek, rietjes en wattenstaafjes.