Meer dan 40.000 soorten op de Rode Lijst, vooral veel libellen

Op de invloedrijke Rode Lijst van planten en dieren die met uitsterven worden bedreigd, staan voor het eerst meer dan 40.000 soorten. Natuurorganisatie IUCN, die de internationale lijst bijhoudt, heeft er na onderzoek alleen al zo'n duizend soorten libellen en waterjuffers aan toegevoegd. Dat het juist met deze soorten slecht gaat, is volgens de organisatie veelzeggend.

In de uitzending van Vroege Vogels spreekt Vincent Kalkman van EIS, kenniscentrum insecten, over de rode lijst en de groei van het aantal bedreigde soorten libellen. In Nederland gaat het relatief goed met de libellen door de verbeterde waterkwaliteit. Het dieptepunt hier lag in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw. 

Voor de wereldwijde achteruitgang wijst IUCN de vernietiging van zogeheten wetlands, zoals moerassen, aan als voornaamste oorzaak. De leefgebieden van de insecten moeten in toenemende mate plaatsmaken voor landbouw en verstedelijking. "Het wereldwijde verlies aan libellen bevestigt de noodzaak om wetlands en de biodiversiteit die zij herbergen te beschermen. Wereldwijd verdwijnen deze ecosystemen drie keer sneller dan bossen", zegt IUCN-directeur Bruno Oberle.

Libellen hebben daarnaast ook last van pesticiden, andere verontreinigende stoffen en klimaatverandering, aldus IUCN. Op de Rode Lijst, die internationaal veel wordt gebruikt bij het opstellen van natuurbeleid, staan nu 40.084 soorten aangemerkt als bedreigd. De mate waarin voor het voortbestaan van deze soorten moet worden gevreesd, verschilt. Volgens IUCN zijn er 8722 "kritiek bedreigd". Nog eens 15.403 soorten gelden als "bedreigd", 15.959 als "kwetsbaar". Daarbovenop komen 79 soorten die al in het wild zijn uitgestorven.

Een categorie onder de echt bedreigde soorten staan 8488 soorten die gelden als "bijna bedreigd". Als die verder achteruitgaan, zal het aantal van ruim 40.000 waarvoor het er somber uitziet verder toenemen. IUCN heeft alles bij elkaar al van 142.577 planten, dieren en schimmels de stand van zaken ingeschat.

Het verdwijnen van wetlands is niet alleen slecht nieuws voor insecten. IUCN wijst op andere nuttige functies. Zo vormen moerassen en andere wetlands een natuurlijke koolstofopslag. Zo dragen ze bij aan het in toom houden van klimaatverandering. Ook leveren wetlands mensen schoon water en voedsel op, beschermen ze tegen overstromingen en zijn ze het leefgebied voor één op de tien diersoorten wereldwijd, somt de internationale organisatie op.

Bron: ANP