Lekkere warme vachtjes

Het vriest flink in Nederland. De mens trekt dan een lekkere warme jas aan of een extra laag. Dieren doen net zo. Ze krijgen een extra warme vacht. We zetten de lekkerste, wolligste en opvallendste vachten uit het dierenrijk op een rijtje.

Een wintervacht bestaat uit stevige lange haren en dikke wollige haren. Tussen deze wollige haren zit veel lucht. Deze lucht isoleert en houdt daarmee de warmte vast waardoor de dieren het lekker warm houden in de winter.

De wintervacht van de vos is veel dikker dan de zomervacht en meestal grijzer van kleur. Door zijn lange vacht en dikke staart lijkt de vos in de winter bedrieglijk groot. In de paartijd (december tot februari) heeft het vrouwtje, de moervos, een roze glans over de vacht aan de onderzijde.

In de winter worden de haren van de wisent langer en ruiger, dit beschermd tegen regen en wind. Tegelijkertijd groeit er een fijne ondervacht tussen zodat hij warm blijft. Ook komt er een baard aan de keel, hals en kin en een brede haardos bij het achterhoofd.

Van september tot december krijgt het edelhert zijn grijsachtig bruine wintervacht en krijgt manen en een verdikte hals. Het winterhaar bevat luchtcellen en heeft daardoor een goed isolerende werking.

In het koudere deel van het verspreidingsgebied van de hermelijn wordt de vacht in de winter geheel wit. In warmere gebieden wordt de wintervacht slechts gedeeltelijk wit. Nederland ligt net op de grens tussen koud en niet koud: een deel van de hermelijnen veranderd van kleur, maar er worden elke winter ook bruine dieren waargenomen. Het staartpuntje blijft altijd zwart.

De vacht van de otter bestaat uit een waterdichte buitenste laag van dekharen en een luchthoudende binnenste laag van dicht opeengeplante donsharen, die onder water droog blijft. De dekharen drogen vrij snel, en hechten uit het water aan elkaar. Voor de otter, die nauwelijks over onderhuids vetweefsel beschikt, is deze waterdichtheid van groot belang om in het water op temperatuur te blijven. Een optimale conditie van de vacht voorkomt namelijk voortijdige onderkoeling tijdens het jagen onder water.

De pups van de grijze zeehond stelen de show. Ze dragen als pasgeborene een mooie langharige witte vacht. Na de zoogperiode van een week of drie moeten ze die vacht afgooien. Ook heeft de grijze zeehond een vetlaag van wel 5 centimeter. Die vetlaag houdt de kou van het water tegen en zorgt dat de lichaamswarmte van het dier lekker binnen blijft.

Ook vogels hebben een soort wintervacht. Als het kouder wordt krijgen zij meer donsveertjes waartussen lucht zit. Sommige vogeltjes lijken dan echt op een bolletje wol, zoals deze huismus.