Op geen enkele plek in Europa komen twee grote rivieren zo dicht bij elkaar als bij Fort Sint Andries, ten oosten van Zaltbommel. Op 200 meter na raken Maas en Waal elkaar daar. Eeuwenlang was er op die plek een natuurlijke verbinding tussen de twee rivieren, maar begin 20e eeuw werden de rivieren van elkaar gescheiden. Er werd een afsluitdijk aangelegd en een kanaal gegraven, ten behoeve van de scheepvaart. “Breng die verbinding weer terug”, is de boodschap van Jos Rademakers, ecoloog en directeur van ARK Natuurontwikkeling.
Goed voor otter en bever, fint en zalm
Zo’n ecologische verbinding zorgt voor meer dynamiek en dat is belangrijk voor zoogdieren als de otter en bever en vissoorten als de fint en zalm. “En dan hebben we het nog niet eens over plantensoorten die van kalkrijke bodems houden en waarvan de zaden wel met de Waal worden aangevoerd, maar nu niet in de Maas terechtkomen”, zegt Rademakers. Het hoogteverschil tussen Maas en Waal is doorgaans een paar meter. Door een vrij lange, stromende beek aan te leggen á la de Geul in Limburg, wordt het water voldoende afgeremd, volgens de ecoloog.
Lang gekoesterde droom
Een ecologische verbinding tussen Maas en Waal is een droom die hij al jaren heeft. Er zijn wel eens pogingen geweest, maar die zijn gestrand. Als nu de neuzen van alle partijen die betrokken zijn - provincies, gemeenten, waterschappen, natuurorganisaties en Rijkswaterstaat - dezelfde kant op komen te staan, dan is volgens Jos Rademakers zo’n verbinding over vier jaar realiteit. En dan ‘spoelen Maas en Waal weer tezamen’, zoals in het gedicht van Hendrik Tollens uit 1855.