Koos Dijksterhuis: Doodschieten als mensenrecht

Nu er wolven in Nederland komen, willen jagers compensatie voor de reeën, herten en zwijnen die door de wolven opgegeten worden. Die kunnen de jagers immers niet meer schieten? Jagers vinden het doodschieten van dieren kennelijk een mensenrecht.

In sommige gevallen begrijp ik dat een dier wordt doodgeschoten. Als dat gebeurt, begrijp ik ook dat niet iedereen staat te trappelen de trekker over te halen. Zelf vind ik schieten leuk, maar zou ik het heel naar vinden een dier dood te schieten. In Groenland kreeg ik een verplichte training in schieten, met een geweer waarmee je, zei de instructeur, op vijf kilometer afstand een ijsbeer kon raken. Daarmee wou hij maar zeggen dat het een zwaar kaliber was, want op vijf kilometer afstand is een ijsbeer ongevaarlijk. Dat zware kaliber bleek wel uit de oorverdovende knal, de schouder-ontwrichtende terugslag en het gewicht van dat ding tijdens lange voettochten over de zompige toendra.

Ik besloot dat ik een opdringerige ijsbeer zou wegjagen met waarschuwingsschoten en pas als de beer van vlakbij aanviel, gericht zou schieten. Of ik dat voornemen had uitgevoerd, weet ik gelukkig niet. Ik zou er denk ik van wakker liggen als ik een ijsbeer had doodgeschoten. Daarom lijkt het me beter dat, als doodschieten onvermijdelijk is, iemand het doet die dieren doodschieten leuk vindt.

Voor zulke nare klusjes is het daarom gebruikelijk jagers in te huren. Het gekke is dat ik best veel jagers gesproken en gelezen heb, en dat ze nooit toegeven dat ze doodschieten leuk vinden. Het blijkt wel uit hun ogen en uit de herinneringen die ze verlekkerd ophalen, de foto’s van tableaus en de prijzen die betaald worden voor jachtrechten, maar doodschieten leuk? Nee. Terwijl schieten op zich heel leuk is. Ik moest letten op mijn houding en mijn ademhaling – het was een oefening in zelfbeheersing en concentratie. Ik richtte op een steen. Een voltreffer gaf dezelfde voldoening als bij hockey of voetbal. Maar jagers presenteren zich liever als natuurbeheerders in het belang van de dieren zelf, als bewaarders van natuurlijke evenwichten, omdat er wel grazers, maar geen roofdieren zijn.

Aha.

Vroeger doodden wolven, nu doden jagers reeën, herten en zwijnen. Mooi toch als het door jagers geroemde natuurlijke evenwicht niet langer een onnatuurlijk, maar net als vroeger weer een natuurlijk natuurlijk evenwicht wordt?

Maar nee, op de jagerswebsite lees ik dat door wolven het aantal prooidieren zelfs zal toenemen. Herten vluchten volgens deze gedachtenkronkel naar terrein waar ze moeilijk in het vizier te krijgen zijn. Dus omdat wolven herten doodmaken, worden er minder herten doodgemaakt. Dan zouden er toch meer herten voor jagers moeten overblijven? Ook niet, want dan laten de schuwe herten zich misschien niet meer voor de jachthut zien! En schieten jagers er minder. En daarvoor willen ze schadevergoeding. Want dieren schieten vinden jagers dan misschien niet leuk, ze vinden het wel een mensenrecht!