Koninginnenpage: van rups tot gordelpop

De rups van de koninginnenpage is net als de vlinder een opvallende en kleurrijke verschijning. Het beestje kent twee generaties, van half mei tot half juni en van half augustus tot eind september. De tweede generatie rupsen overwintert als gordelpop en pas de zomer erna kruipt er een page uit.

In deze fotoserie is de verpopping van een 'koningin' fraai en stapsgewijs in beeld gebracht door fotograaf fekkeweg .

Als de rups van de koninginnenpage het ei verlaat is het dier erg klein en zwart van kleur met een helder witte vlek op de rug. De rups lijkt hierdoor in zijn eerste stadium op een vogelpoepje en dient ter camouflage tegen hongerige vogels.

De jonge rups verandert in verschillende stapjes naar een grote rups. Deze stapjes worden de stadia of instars genoemd. Ieder stadium wordt voorafgegaan door een vervelling, waarbij de rups uit zijn oude huid scheurt en een nieuwe zachte huid tevoorschijn komt. In deze 'zachte' periode groeit de rups.

In het laatste stadium krijgt de rups de bekende felle kleuren die dienen om vijanden te doen geloven dat ze giftig zijn.

Bij de laatste vervelling van de rups transformeert het lichaam in de pop; dit wordt de verpopping genoemd. De rups zoekt daarvoor een geschikte ondergrond uit, waarna de rups uit zijn oude huid scheurt en de pop wordt gevormd. Dit is een inactief stadium van de rups waarbij het zachte lichaam wordt omgebouwd naar de volwassen vorm dat uit harde delen bestaat.

De rups spant eerst een ankerdraad, waarmee het lichaam wordt vastgehecht aan de ondergrond. Deze draad wordt wel de gordeldraad genoemd. De draad is dik en zit als een lus om het lichaam van de rups. Het achterlijf wordt aan het substraat gehecht door de fijne haartjes aan de achterlijfspunt vast te klitten in een zogenaamd spinselkussen, wat bestaat uit spinsel van de rups.

Vervolgens scheurt de rups uit zijn laatste larvenhuid en komt de bleekgroene pop tevoorschijn. De pop zwelt op en wordt zowel korter als breder.

De voor- en achterzijde van de pop zijn duidelijk te onderscheiden doordat de achterzijde gesegmenteerd is en aan de voorzijde al de ogen en de vleugelaanzet te zien zijn.

De pop kleurt later naar een wat donkerder kleur die uiteenloopt van groen tot bruin of zwart. Groene poppen vallen minder op in een groene omgeving maar de bruine poppen hebben een grotere overlevingskans in een donkere omgeving. Uiteindelijk hardt de pop helemaal uit.

De volwassen vlinder wordt wel de imago genoemd en is het laatste stap in het leven van de page. Een vlinder vervelt dus niet meer. De volwassen exemplaren leven enkele weken en richten zich nu grotendeels op het zoeken van een partner voor de voortplanting en in het geval van de vrouwtjes op het afzetten van de eitjes op de juiste voedselplanten voor de rups.

De koninginnenpage is nu volop te vinden in Nederland en vliegt soms nog tot in oktober rond.