Klimaatwet verplicht EU-landen zich aan doelen te houden

De Europese klimaatwet moet ervoor zorgen dat de EU-lidstaten "gefocust en gedisciplineerd op het juiste pad blijven" om in 2050 zoals afgesproken de uitstoot van schadelijke broeikasgassen netto tot nul te reduceren. De landen zijn verantwoordelijk voor het nakomen van die belofte, aldus vicevoorzitter Frans Timmermans van de Europese Commissie bij de presentatie van de eerste Europese klimaatwet.

Het wetsvoorstel vormt de juridische basis van de Green Deal die de EU-leiders in december afsloten voor de overgang naar een klimaatneutrale economie in 2050. De wet moet de EU "als een soort TomTom" naar dat doel navigeren, aldus een diplomaat. De landen zijn verplicht om maatregelen te treffen en de nationale klimaatdoelstellingen te halen, en kunnen juridische stappen verwachten als ze daar te weinig aan doen.

Timmermans komt in september met voorstellen voor een nieuwe doelstelling voor 2030. Die wordt dan opgenomen in de klimaatwet. Tot nu toe was afgesproken de CO2-uitstoot met 40 procent in 2030 te verminderen ten opzichte van 1990, maar de commissie onderzoekt of dit percentage kan worden verhoogd naar 50 tot 55. Elke vijf jaar na 2030 wil de commissie de vooruitgang evalueren en indien nodig de klimaatdoelen in 2035, 2040 en 2045 snel bijsturen, zonder langdurige procedures via de ministerraden en het Europees Parlement.

De komende tijd zal Brussel zich vooral richten op herziening van bestaande EU-wetgeving om een schonere economie mogelijk te maken. Volgende week al komt er een actieplan voor de circulaire economie en een strategie om de voedselketens duurzamer te maken. Volgend jaar richt Brussel zich onder meer op energiebelasting en een mogelijke CO2-heffing voor producten uit niet-EU-landen die het niet zo nauw nemen met het milieu. 2021 wordt ook het Europese Jaar van de Rails om het reizen per trein in de EU te promoten.

De Green Deal wordt vergezeld van investeringsplannen en een fonds om landen die buitenproportionele inspanningen moeten doen voor de overgang naar een klimaatneutrale economie te steunen. 

De klimaatwet valt niet bij iedereen in goede aarde. Onder andere Greenpeace, verschillende politici en Gretha Thunberg, die als speciale gast aanwezig was bij de vergadering, vonden dat de maatregelen niet ver genoeg gaan en vooral gericht zijn op de verre toekomst. Zij zeggen dat er nu al meer gedaan kan en moet worden. Timmermans stelde dat dat "enorme inspanningen zal vergen" en de impact dus eerst grondig in kaart moet worden gebracht. "Daarom willen we geen lichtzinnig besluit nemen. Anders zouden we eindeloze discussies hebben." Het onderzoek is inmiddels begonnen. Het tussendoel volgt wellicht pas in september.

Bron: ANP