Klimaattop van onderop

2024 wordt waarschijnlijk het warmste jaar ooit gemeten. Dat blijkt uit gegevens van de Europese klimaatdienst Copernicus, die zijn vrijgegeven aan de vooravond van de 29e VN-klimaatconferentie (Cop 29), die maandag begint in Azerbeidzjan. De hele wereld komt daar bij elkaar om te praten over het tegengaan van de opwarming van de aarde. Maar klimaat is niet alleen een probleem waar politici oplossingen voor moeten verzinnen. Sterker nog, juist de initiatieven ‘van onderop’ zijn misschien wel het meest waardevol. Burgers en ondernemers, die al aan de slag zijn gegaan met verduurzaming. Oud-politicus Kees Vendrik is voorzitter van het Nationaal Klimaat Platform en organiseert parallel aan de VN-conferentie de Klimaattop van onderop.

In Nederland zijn al vele mensen bezig met verduurzaming. Van bedrijven die investeren in waterstof, duurzame sportclubs en groene boeren tot buurtbewoners die samen energie opwekken. Of reizigers die gezamenlijk optrekken om openbaar vervoer betaalbaar te houden. En duizenden basisschoolleerlingen die energiecoach of klimaatcoach zijn geworden. Halverwege de VN-klimaatconferentie (op 20 november) in Azerbeidzjan organiseert het Nationaal Klimaat Platform een bijeenkomst over dit soort hoopvolle initiatieven. Het podium is voor mensen die zélf aan de slag zijn gegaan voor een groene toekomst. ‘De verduurzaming van ónderop is in Nederland al in volle gang’, aldus de initiatiefnemers.

Oud GroenLinks Tweede Kamerlid Kees Vendrik is sinds 2022 voorzitter van het nieuwe Nationaal Klimaat Platform. Hij is daarmee in zekere zin de opvolger van VVD-mastodont Ed Nijpels, die voorzitter was van het Klimaatberaad. In een interview op de website van de NVDE zegt Vendrik dat ‘de duurzame transitie in Nederland van onderop moet komen’ en dat hij ‘klimaatverandering een van de belangrijkste vraagstukken van deze tijd vindt’. ‘Daar kan je mij wakker voor maken’, voegt hij er nog aan toe. Vendrik werkte na zijn tijd in de Tweede Kamer onder meer als hoofdeconoom bij de Triodos bank.

De vertegenwoordigers van 195 landen zijn vanaf maandag 11 november bijeen op de VN-klimaatconferentie in Azerbeidzjan. Op deze top wordt onder meer gesproken over de financiering van de klimaatmaatregelen om de opwarming van de aarde zo beperkt mogelijk te houden. In het Verdrag van Parijs, dat in 2015 werd gesloten, is afgesproken dat de gemiddelde temperatuur niet meer mag stijgen dan tot maximaal 2 graden en liefst tot maximaal 1,5 graad. Maar uit de meest recente cijfers blijkt dat de wereld inmiddels ‘de kritieke 1,5 grens’ al is gepasseerd. Uit onderzoek blijkt dat 2 graden opwarming rampzalige gevolgen heeft voor mens, dier en natuur: droogte, overstromingen, extreme regenval, zeespiegelstijging en oceaanverzuring.

Ook een deel van het Nederlandse kabinet is aanwezig op de VN-conferentie. Minister-president Dick Schoof is op dinsdag 12 november bij de officiële opening van de Klimaattop. Verder spreekt hij met vertegenwoordigers van verschillende Nederlandse bedrijven en jongerenvertegenwoordigers. En op woensdag spreekt hij namens Nederland de Nationale Verklaring uit. Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei is aanwezig tijdens de 2e week van de klimaattop. Naast het voeren van de onderhandelingen organiseert zij onder meer een persconferentie over de voortgang van het internationaal uitfaseren van fossiele subsidies.