Klimaattop COP29 in Bakoe Azerbeidzjan | Overzicht 4e dag

Donderdag is de vierde dag van de klimaattop COP29 in Azerbeidzjan en een akkoord lijkt nog buiten bereik. In Bakoe, de hoofdstad van Azerbeidzjan, komen wereldleiders en beleidsmakers samen om beslissingen te nemen in de strijd tegen klimaatverandering. Hieronder volgt onderstaande overzicht van de ontwikkelingen per dag:

Tijdens de klimaattop in Bakoe is er nog geen akkoord bereikt over het klimaatfinancieringsdoel, een van de belangrijkste onderwerpen. Ontwikkelingslanden uiten frustratie omdat rijke landen geen nieuw bedrag willen vaststellen. Momenteel dragen deze landen jaarlijks 100 miljard dollar bij, inclusief giften en leningen. Ontwikkelingslanden eisen een verhoging naar minimaal 1 biljoen dollaar bedoeld voor verduurzaming (mitigatie) en voor maatregelen tegen de gevolgen van klimaatverandering (adaptatie).

De onderhandelingen stuiten op grote verschillen. Ontwikkelingslanden willen meer duidelijkheid en garanties om hun klimaatplannen te kunnen opstellen. Zij pleiten voor giften, omdat rijke landen verantwoordelijk zijn voor de meeste uitstoot. Rijke landen willen echter een mix van publiek geld, leningen en bedrijfsinvesteringen, wat volgens ngo’s risico’s op uitbuiting met zich meebrengt. De tijd dringt, met cruciale onderhandelingen gepland vanaf maandag, maar er is nog geen consensus over de inhoud en opzet van het financieringsakkoord.

Demonstranten hebben donderdagochtend op de klimaattop een meterslange bon uitgerold, met daarop de klimaatkosten die rijke landen aan arme landen moeten betalen. De demonstranten van ngo's berekenden dat ontwikkelingslanden zeker 5 biljoen per jaar moeten krijgen. "Biljoenen, geen miljarden", scandeerden de tientallen demonstranten naar de arriverende deelnemers aan de klimaattop in Bakoe. Dinsdag en woensdag waren er geen demonstraties toegestaan op de COP, omdat nationale leiders die dagen toespraken hielden.

Volgens Teresa Anderson van waarnemer ActionAid, willen rijke landen het nieuwe financieringsdoel laten bestaan uit een mix van subsidies, leningen, bedrijfsinvesteringen en andere vormen van financiering. Daarmee willen de ontwikkelde landen voorkomen dat ze daadwerkelijk meer subsidies moeten geven, aldus Anderson. ActionAid en andere ngo's zijn bang dat andere financieringsvormen dan subsidies, arme landen vatbaar maken voor meer uitbuiting door het bedrijfsleven.

Volgens Climate Action Tracker (CAT) zal de wereld tegen het einde van deze eeuw 2,7 graden warmer zijn dan in de pre-industriële tijd, als het huidige beleid wordt voortgezet. Dit vooruitzicht is al drie jaar onveranderd. Het optimistische scenario is verslechterd: de verwachte opwarming in 2100 is gestegen van 1,8 naar 1,9 graden.

De VN-klimaattop in Bakoe presenteerde ook de mogelijke impact van Donald Trumps presidentschap op klimaatbeleid. Zijn hernieuwde terugtrekking uit het Klimaatakkoord van Parijs en het terugdraaien van klimaatactie kan op korte termijn 0,04 graden extra opwarming veroorzaken. Indien de VS hun doel van klimaatneutraliteit in 2050 loslaten, kunnen de gevolgen wereldwijd groter zijn, vooral als andere landen hun ambities verminderen.

Ondanks Trumps scepticisme over klimaatverandering, is er in de VS onder Biden veel geïnvesteerd in schone energie, vooral in Republikeinse gebieden. Het is onduidelijk of Trump deze ontwikkelingen zal terugdraaien. Als alle landen hun huidige beloften nakomen, zou de opwarming beperkt blijven tot 2,1 graden. Dit blijft echter boven de door het IPCC aanbevolen grens van 1,5 graad, waarbij de risico's op onomkeerbare schade aan klimaat en ecosystemen toenemen.

Het Europees Parlement heeft donderdag een lijst met eisen aangenomen voor de VN-klimaatconferentie COP29 in Bakoe. Het eist dat alle vervuilers betalen. Alle grote en opkomende economieën met een hoge uitstoot en een hoog bruto binnenlands product (bbp) moeten financieel bijdragen aan wereldwijde klimaatactie.De COP29 moet daarnaast een "ondubbelzinnig signaal" afgeven dat wordt afgestapt van fossiele brandstoffen, willen de Europarlementariërs. Directe en indirecte subsidies voor fossiele brandstoffen moeten zo snel mogelijk worden afgeschaft.

De Europarlementariërs roepen de Europese Unie op haar groene diplomatie op te voeren. Doel daarvan moet onder meer de vergroting zijn van de publieke steun voor klimaatactie. De EU moet bovendien andere landen aanmoedigen en ondersteunen om mechanismen voor koolstofbeprijzing in te voeren of te verbeteren. Daarbij denkt het parlement aan de invoering van CO2-emissiehandel. De lijst met deze en andere eisen is donderdag aangenomen met 429 stemmen voor, 183 stemmen tegen en 24 onthoudingen.

Bron: ANP