Klimaattop COP29 in Bakoe Azerbeidzjan | Overzicht Start

Maandag 11 november is de klimaattop COP29 in Azerbeidzjan gestart. In Bakoe, de hoofdstad van Azerbeidzjan, komen wereldleiders en beleidsmakers samen om beslissingen te nemen in de strijd tegen klimaatverandering. Hieronder volgt onderstaande overzicht van de ontwikkelingen per dag:

Tijdens de klimaattop in Bakoe uitte de Amerikaanse klimaatgezant John Podesta zijn teleurstelling over de verkiezingswinst van Donald Trump. Hij wees erop dat de aanstaande regering waarschijnlijk een ommekeer in het klimaatbeleid zal nastreven, waarbij Trump klimaatverandering vaak als een "hoax" bestempelt en fossiele brandstoffen promoot. Podesta benadrukte echter dat de strijd tegen klimaatverandering in de VS doorgaat, ondanks de politieke veranderingen.

Hij verwees naar de zichtbare gevolgen van klimaatverandering in de VS, zoals de recente orkanen Milton en Helene, en riep op om het werk voort te zetten. Podesta erkende dat de internationale gemeenschap gefrustreerd kan zijn door de veranderende koers van de VS, maar benadrukte dat de klimaatstrijd groter is dan één verkiezing of één land.

Klimaatactivist Greta Thunberg uit harde kritiek op de klimaattop COP29 in Bakoe en gastland Azerbeidzjan. In een opiniestuk in The Guardian noemt ze de conferentie een vorm van "groenwassen" en beschuldigt ze Azerbeidzjan ervan zijn imago te willen oppoetsen terwijl het land zich schuldig maakt aan mensenrechtenschendingen, waaronder onderdrukking van de oppositie en etnische zuiveringen in Nagorno-Karabach.

Thunberg vindt het promoten van "vrede" door Azerbeidzjan tijdens de top cynisch en benadrukt dat de klimaatcrisis ook om mensenrechten draait. Volgens haar kan er geen sprake zijn van klimaatrechtvaardigheid als het lijden van onderdrukte bevolkingsgroepen wordt genegeerd.

Tijdens de opening van COP29 in Bakoe benadrukten sprekers de noodzaak van nieuwe financiële afspraken om arme landen te helpen bij het aanpakken van klimaatverandering. Mukhtar Babayev, de voorzitter van deze klimaattop en Azerbeidzjaans minister van Natuurlijke Grondstoffen, stelde dat meer klimaatfinanciering essentieel is, aangezien niets doen duurder uitvalt. Sultan al-Jaber, voorzitter van COP28 en tevens leider van het staatsoliebedrijf ADNOC, droeg zijn taken over aan Babayev.

Simon Stiell van de VN-klimaatorganisatie UNFCCC waarschuwde voor de wereldwijde economische gevolgen van de klimaatcrisis en drong aan op ambitieuze financiering. Hij benadrukte dat klimaatfinanciering geen liefdadigheid is, maar in ieders belang. Ontwikkelingslanden pleiten voor een verhoging van het huidige bedrag van 100 miljard euro naar minstens 1 biljoen euro, bij voorkeur als gift. Naast financiering moet de top in Bakoe ook beslissingen nemen over de emissiemarkt en de transparantie van nationale klimaatplannen.

Vrouwen en meisjes in kwetsbare gemeenschappen worden vaak het zwaarst getroffen door de klimaatcrisis en hun perspectief wordt zelden meegenomen in de besluitvorming. CARE Nederland roept op tot concrete maatregelen die vrouwen beter in staat stellen zich te beschermen en hun stem te laten horen in klimaatbeleid. Tijdens COP29 staat de herziening van het Gender Action Plan op de agenda. CARE pleit hierbij voor meer ambitie op het gebied van gendergelijkheid, met duidelijke, meetbare doelstellingen en voldoende financiering om duurzame impact te realiseren. 

Diverse internationale leiders, waaronder premier Dick Schoof, bondskanselier Olaf Scholz en Ursula von der Leyen, zijn afwezig vanwege binnenlandse kwesties. Klimaatcommissaris Wopke Hoekstra vervangt Von der Leyen, terwijl klimaatminister Sophie Hermans en klimaatgezant Jaime de Bourbon de Parme namens Nederland aanwezig zijn.

De onderhandelingen richten zich op het verhogen van het huidige klimaatfonds van 100 miljard dollar per jaar naar mogelijk 1 biljoen euro, hoewel westerse landen terughoudend zijn met toezeggingen. Verder worden nieuwe afspraken gemaakt over CO2-reductie en nationale klimaatplannen, omdat de huidige plannen onvoldoende zijn om de opwarming tot 1,5°C te beperken.

De keuze voor Azerbeidzjan als gastland is controversieel vanwege de afhankelijkheid van olie en gas, een zwak klimaatbeleid, beperkte persvrijheid en conflicten met Armenië.