Kleine alk op avontuur

Opeens zwom er een kleine alk in het haventje van het NIOZ op Texel. Dit verdwaalde zeeduikvogeltje uit de Noordelijke IJszee had het daar prima naar de zin: als een speer schoot hij door het water, jagend op visjes.

De kleine alk ( Alle alle ) hoort hier niet. Dit bolronde vogeltje broedt in grote kolonies met z’n honderdduizenden op eilanden in de Noordelijke IJszee, en het is daarmee een van de noordelijkst broedende vogels. Ze leven daar op rotsen en klippen. In de winter verlaten ze die en gaan ze de zee op.

Kleine alken zijn lichte vogeltjes (minder dan 200 gram) en bij noordwesterstormen worden ze ook wel ons land ingeblazen. In oktober en november worden ze regelmatig gemeld langs de kust. Er zaten er ooit ‘ns honderden in het IJsselmeer en ook in het Amsterdamse IJ is er wel ‘ns eentje gemeld. En nu verbleef er dagenlang eentje in de haven van het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) op Texel, naast de veerboothaven.

Door z’n dikke torpedovorm kan de kleine alk geweldig goed zwemmen: met uitgespreide vleugeltjes als een soort vinnen schiet ie werkelijk door het water, op jacht naar visjes. Die eet de kleine alk vooral ’s winters; zomers eet hij plankton. Hij kan met die kleine vleugeltjes overigens ook normaal vliegen.

De kleine alk is familie van de reuzenalk ( Pinguinus impennis ), een 75 cm grote alk waarvan de laatste in 1844 is omgelegd. Deze grote vogel kon níet vliegen. Het is volgens Ruud van Beusekom van Vogelbescherming Nederland de enige vogel in Noordwest-Europa die niet zozeer is uitgestorven als wel uitgeroeid is door mensen. De pinguïns - waarvan de alk geen familie is - zijn later naar de reuzenalk vernoemd.