Nieuw onderzoek laat zien dat het hergebruik van industrieel afval niet alleen op sportvelden en speelplaatsen een milieu- en potentieel gezondheidsprobleem vormt, maar ook in maneges. Volgens journalist Laura Hoogenraad van de Plastic Soup Foundation wordt in de paardenbakken van wordt vaker versnipperd tapijtafval gebruikt, evenals polyvlokken (een restproduct uit de textielindustrie) en geopad (versnipperd wegendoek). Op de sportvelden en speelplaatsen worden vermalen oude autobanden gebruikt: het zogenaamde rubbergranulaat ook bekend van de voetbalvelden en speeltuinen.
Kinderen en dieren worden zo op diverse plekken blootgesteld aan potentieel hormoonverstorende chemicaliën en microplastics, want de gebruikte rest- of afvalproducten zijn behandeld met chemische stoffen die een gevaar vormen voor mens, dier en milieu.
Uitzending van Plastic Health Channel
Dit nieuwe onderzoek wordt gepresenteerd in de eerste aflevering van het Plastic Health Channel, een politiek-wetenschappelijk programma op YouTube over de impact van plastic op de menselijke gezondheid. Het programma wordt gemaakt door de in Amsterdam gevestigde Plastic Soup Foundation.
Zij doen een dringende oproep om meer onafhankelijk onderzoek te doen naar de gezondheidseffecten van microplastics en de gebruikte chemicaliën.
Oude, versnipperde vloerbedekking in maneges
De in paardenbakken gebruikte synthetische vezels uit tapijtafval geven minuscule microplastics af die door de mens kunnen worden ingeademd. Inademing van deze synthetische vezels kan ademhalingsproblemen veroorzaken. Ook de dagelijkse blootstelling aan de chemicaliën in deze microplastics vormt mogelijk een gezondheidsrisico voor kinderen en volwassenen. In Europese tapijten zijn meer dan 59 gevaarlijke stoffen gevonden, waaronder ftalaten, lood, fluorverbindingen en metalen.
‘Deze chemicaliën kunnen op verschillende manieren schadelijk zijn,’ zegt hoogleraar Majorie van Duursen, hoofd Milieu en Gezondheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ‘Sommige kunnen hormoonverstorend werken, andere kunnen neurologische problemen veroorzaken. Sommige zijn kankerverwekkend of vermoedelijk kankerverwekkend. Sommige kunnen je immuunsysteem aantasten. We weten dat vooral jonge kinderen zeer gevoelig en zeer kwetsbaar zijn voor deze effecten.’
Rubbergranulaat in speeltuinen
Ook met rubbergranulaat bedekte sportvelden en speeltuinen vormen een risico voor kinderen. In de VS en de EU liggen naar schatting 13.000 kunstgrasvelden die elk met zo'n 20.000 versnipperde autobanden zijn bestrooid. Hoogleraar Andrew Watterson van de Universiteit van Stirling in Schotland wijst op een lacune in de wetgeving: ‘In Europa bestaat een strenge norm voor dit soort chemicaliën in speelgoed en consumptiegoederen, maar de norm voor rubbergranulaat op sportvelden en speelvelden is veel minder scherp.’
Oproep aan de Europese Commissie
In de uitzending van het Plastic Health Channel roepen de Europarlementariërs Eleonora Evi (Noordwest-Italië) en Francisco Guerreiro (Portugal) op om snel tot meer onafhankelijk onderzoek te komen naar de gevolgen van gerecycled rubber. "Bij alle beslissingen die we nemen zouden we ons moeten laten leiden door het voorzorgsprincipe", aldus Evi.