Jelle Reumer: Groen

Wij hebben in ons land en in de ons omringende landen politieke partijen die in hun naam het woord ‘groen’ verwerken. In Duitsland heb je Die Grünen, in Nederland Groen Links, in België Groen, en in het Europees Parlement zit een fractie die in alle talen van de unie De Groenen heet. Groen is de kleur van de natuur, van het bladgroen van planten.

Lees hieronder de volledige column: 

Ook buiten de politieke vergaderzalen wordt het woord groen dikwijls gebruikt om een bepaalde levenshouding mee aan te duiden. Je kunt ‘groen doen’, een groen beleid voeren, een groene mindset hebben, en dat betekent allemaal dat je je een beetje natuurvriendelijk probeert te gedragen. Ik geef meteen toe dat er ook misbruik van gemaakt kan worden. Zo is er in ons land ook een politieke partij, ik noem geen naam, ze zijn bij de laatste verkiezingen electoraal vrijwel verdampt, die zich tooit met de groene kleur van een doodgespoten raaigrasveld, maar die kleur groen bedoel ik niet, hoewel ook zo’n graswoestijn groen is vanwege de overvloedige aanwezigheid van bladgroen in de eiwitrijke grassprieten.

Al die namen en zelfs de kleur van de partij van het rentmeesterschap komen voort uit de overheersende kleur groen die we in de natuur aantreffen. Kijk naar buiten en je ziet groen, overal groen, zeker in het voorjaar wel vijftig tinten groen, zelfs al zijn het de schamele grassprietjes tussen de straatklinkers of de groene aanslag op uw nog steeds niet verwijderde tuintegels.

Die groene kleur is het gevolg van de aanwezigheid in planten van zogeheten chloroplasten oftewel bladgroenkorrels, waarin zich een stofje bevindt dat chlorofyl of bladgroen heet. Die bladgroenkorrels zijn een evolutionair wonder. Ze bezitten een beetje eigen DNA en bewijzen daarmee dat het niet zomaar simpele onderdelen van de cel zijn, maar eigenlijk zelfstandige organismen, losse cellen. Het zijn oeroude bacteriën. Bladgroenkorrels zijn individuele organismen die in een soort vrijwillige slavernij in de cellen van planten zijn gehuisvest. Ze verrichten daar ijverig hun slavenarbeid, namelijk zonlicht en CO2 omzetten in suikers en zuurstof. Dat is de fotosynthese die u nog wel kent van de schoolboekjes. Bladgroenkorrels zijn chemische fabriekjes die dingen doen die de planten van oorsprong niet zelf kunnen, en dat groene pigment, chlorofyl of bladgroen, is daarbij hun gereedschap. Voor al het noeste werk is zonlicht nodig, maar ook weer niet alles. Het groene onderdeel van het zonnespectrum is daarbij overbodig en wordt door de bladgroenkorrels gereflecteerd, vandaar de overheersende kleur van planten. 

Miljarden jaren geleden zijn fotosynthetiserende bacteriën, nauw verwant aan de blauwalgen die binnenkort het zwemwater weer gaan verpesten, door andere eencelligen opgenomen in hun cel. Een cel in een cel dus; het is de aanvankelijk eencellige oorsprong van wat we planten noemen. In de loop van de evolutie ontstonden uit dat eencellige begin alle planten zoals we die tegenwoordig kennen, van de groene terrasaanslag tot palmbomen, broccoli en Engels raaigras.

Het is toch bijzonder dat een evolutionaire innovatie van enkele miljarden jaren geleden samen met het overbodige groene deel van het zonlicht uiteindelijk heeft geleid tot de naamgeving van politieke partijen. Dat hadden die eencelligen in het vroege Precambrium niet kunnen bevroeden. 

Maar stel je nu eens voor dat er toen iets was gebeurd waardoor niet de kleur groen overbodig was bij de fotosynthese, maar oranje. Dan was de natuur in de hele wereld één permanente Nederlandse voetbalfanzone geworden, en hadden we nu Oranje Links in het parlement. 

Fijne zondag.