Hooiwagens

Wetenschappelijke naam: Opiliones

Hooiwagens zijn geen insecten maar spinachtigen. Er zijn meer dan 6000 soorten, maar in ons land zijn maar 28 soorten te vinden. In West-Europa komen met name de gewone hooiwagen ( Phalangium opilio ) en de muurhooiwagen ( Opilio parietinus ) zeer algemeen voor.

Net als spinnen hebben hooiwagens acht poten. Alleen is hun lichaam niet ingesnoerd zoals bij spinnen. De twee lichaamsdelen zijn zo met elkaar vergroeid dat het een geheel lijkt. Bovendien kunnen geen spindraden maken, hebben ze doorgaans maar één paar ogen en hebben hooiwagens geen gifklieren.

De hooiwagen is halfblind en mist de voelsprieten, maar kan waarschijnlijk ruiken, horen en voelen met het tweede paar poten. Deze poten bewegen voortdurend in het rond, terwijl de andere zes poten op grond of blad staan. Men denkt zelfs dat hij met deze poten trillingen kan waarnemen, zodat het de functie lijkt te hebben om te jagen en te communiceren.

Als een hooiwagen wordt aangevallen, kan hij een of meerdere poten laten vallen om zo te ontkomen (autotomie). Er zijn ook andere spinnen die dit kunnen, maar hooiwagens laten de poten bij het minste of geringste vallen. De afgevallen poot blijft nog wel een uur lang bewegen. Een vogel die dacht een lekker hapje te pakken wordt zo afgeleid door deze bewegende poot, dat de hooiwagen ruimschoots kans ziet om te vluchten.

De meeste hooiwagens eten zowel dode plantendelen als aas, en ook levende planten en levende prooien worden gegeten. Het belangrijkste voedsel bestaat uit insecten en andere kleine dieren.

 Uitzending 26 november
Luister naar reportage waarin de groei van het aantal hooiwagensoorten in Nederland besproken wordt.