Spechten zijn dankzij speciale dempmechanismen in hun kop de enige vogels die echte gaten kunnen hakken in bomen. De verschillende soorten spechten hebben hun eigen voorkeuren voor bomen en voor de plek waar de gaten worden gemaakt.
Verschillende holen van spechten
De grote bonte specht is vrij generalistisch in zijn keuze maar de zwarte specht kiest voor het harde beukenhout. Groene spechten hakken hun gat altijd in de oksel van een tak en de kleine bonte specht neemt altijd berkenbomen omdat dat zacht genoeg is voor zijn relatief kleine snavel.
Die holen zijn veel groter dan je van buiten zou verwachten. Zwarte spechten kunnen 10-tallen liters hout uit een boom halen. Het is ook slecht voor de boom en ze kunnen er op langere termijn aan doodgaan wat weer kansen biedt voor andere vogels.
Profiteren van spechtengaten
Schimmel en rotting spelen een belangrijke rol in dit proces. De schors van en boom is normaal een belangrijk en gesloten afweerschild tegen ziektes waar ook best moeilijk doorheen te komen is. Als daar eenmaal een gat in zit is de boom kwetsbaar en kan dat rotten snel gaan. Daardoor wordt het gat ook groter en geschikt voor andere dieren.
Bomen breken uiteindelijk ook vaak af op de plek waar zo’n groot hol achter zit en dat maakt dan weer geschikte gaten voor bosuilen. Een soort waarvoor die gaten belangrijk zijn en die we niet zo vaak laten zien is de holenduif. Daarnaast worden de gaten gebruikt door kauwtjes en uilen en in de stad door halsbandparkieten. Een bijzondere bewoner is de boomklever. Die metselt het gat met klei weer en beetje dicht zodat hij er alleen nog in kan.
Daarnaast zijn er zoogdieren als de boommarter en eekhoorns die gebruik maken van de holen die zo zijn ontstaan. Vroege Vogels TV over de Baronie van Breda is vrijdag 27 augustus 2021 om 19:50 te zien op NPO 2!