Herstel van riviervis vereist diverse habitats

Om de biodiversiteit van de riviervis te herstellen moeten er meer verschillende typen habitats komen de uiterwaarden van rivieren. Dat blijkt uit grootschalig onderzoek van Wageningen University & Research (WUR) in samenwerking met Rijkswaterstaat.

Tussen 2017 en 2020 onderzocht Twan Stoffers van WUR de soortenrijkdom en hoeveelheid van typische riviervissen. Daarbij keek hij naar 46 uiterwaarden langs de Nederlandse grote rivieren. De uiterwaard is het gebied tussen de rivier en de dijk. Bij hoogwater mag dat gebied overstromen. De uiterwaard voert dan overtollig rivierwater af.

“Uiterwaarden zijn de paai- en opgroeiplekken voor riviervissen”, zegt Stoffers. Het is dus eigenlijk de kraamkamer, waar eitjes worden afgezet en uitkomen. “Het optimaliseren van de kraamkamers is van groot belang voor het herstel van de biodiversiteit in onze rivieren”, aldus Stoffers.

Vooral de mate van verbinding tussen de rivier en de uiterwaard bepaalt het succes van de kraamkamer. Wanneer een uiterwaard het hele jaar door is verbonden, zie je zowel een hoge biodiversiteit als veel vissen.

Als er veel verschillende vishabitats zijn in de uiterwaard, gaat het beter met de biodiversiteit. Sommige vissen profiteren van stilstaand water met veel waterplanten en overhangende wilgen, anderen leven in zuurstofrijk snelstromend water met veel stenen.

Verschillende soorten riviervissen stellen andere eisen aan de plek waar ze opgroeien. De hoogste soortenrijkdom, met tot wel tweeëntwintig verschillende vissoorten per uiterwaard, is aangetroffen op plekken met een mozaïek van habitats.

Niet alle vissen profiteren ervan. Sommige soorten, zoals de sneep en serpeling, hebben een heel specifieke opgroeihabitat nodig.

In de grootschalig evaluatie van uiterwaarden hebben de onderzoekers gezien dat het natuurherstel langs grote rivieren nog wat aandachtspunten heeft. Met name bij lagere waterstanden later in het opgroeiseizoen verliezen de uiterwaarden de verbinding met de rivier. En dat is juist wanneer de jonge vissen groot en sterk genoeg zijn om naar de rivier te trekken. Als die verbinding niet aanwezig is, is die mogelijkheid er niet.

Bron: Wageningen University & Research, Nature Today