Dat de (Oude) Rijn bij Katwijk uitmondt in de Noordzee is genoegzaam bekend. Maar dat een andere, noordelijke tak van de Rijn duizenden jaren geleden bij Castricum de zee in stroomde, weten niet velen. Het stroomgebied daar van de Rijn, tussen Haarlem, Alkmaar en Zaanstad, wordt nu het Oer-IJ genoemd.
Een ondergewaardeerd landschap, volgens de Stichting Oer-IJ, die speciaal in het leven is geroepen om dat gebied wat meer onder de aandacht te krijgen. Volgens de stichting biedt de ligging in de dynamische noordvleugel van de Randstad grote kansen voor toerisme en recreatie. En natuur. Maar zolang de kwaliteiten verborgen blijven, blijft ook het risico dat dit oeroude landschap wordt aangetast door wegen, nieuwbouw en industrieterreinen.
Vandaar dat nu de Atlas van het Oer-IJ-gebied is verschenen, ook omdat op veel oude kaarten zijn waarop nog (delen van) dat estuarium te vinden zijn.