Grotere kans op giftige algenbloei

In de toekomst treffen we door klimaatverandering mogelijk vaker giftige algen in onze kustwateren aan. Onderzoekers Karen Brandenburg en Dedmer van de Waal van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) raden dan ook aan om dit nauwlettend in de gaten te houden met landelijke monitoring. Ze bestudeerden de giftige algenbloeien van zogenaamde dinoflagellaten, die in Zeeland al elk jaar de kop opsteken.

Giftige algen lijken te profiteren van klimaatverandering. Naast de bekende blauwalgen in onze meren komen er ook rode algensoorten voor langs de Nederlandse kust. De veroorzakers zijn dinoflagellaten: een groep algen waarvan de zeer giftige stoffen een risico vormen voor de schelpdierteelt en visserij. De kersvers gepromoveerde NIOO-onderzoekster Brandenburg bestudeerde deze algenbloeien – en de effecten van klimaatverandering – samen met Van de Waal.

Deze alg  Alexandrium ostenfeldii produceert neurotoxische stoffen die zich kunnen ophopen in schelpdieren. Deze worden op hun beurt ook giftig, waardoor ze een risico vormen voor de volksgezondheid.

Een hoger gehalte aan CO2 in de atmosfeer en de opwarming van de aarde zijn twee belangrijke punten van klimaatverandering. Brandenburg keek hoe dit de groei van schadelijke algensoorten op onze planeet beïnvloedt: “Onze resultaten laten zien dat meer CO2 leidt tot een snellere groei van schadelijke algen, in het bijzonder giftige dinoflagellaten. Ook hogere temperaturen zorgen voor een snellere groei, maar alleen in gematigde klimaatzones zoals die van Nederland.”

Ook de voedingsstoffen in het water en het weer hebben invloed. “Met name de grote hoeveelheden voedingsstoffen zoals fosfaat en nitraat in de kreek zorgen ervoor dat er elk jaar een flinke bloei kan ontstaan in de zomer, bij temperaturen boven de 15 ᵒC.

Hoge windsnelheden en veel regenval – met daardoor verlaging van het zoutgehalte in het water – bleken verantwoordelijk voor een behoorlijke afname in het aantal Alexandrium -cellen. Regen en wind stuurden zo sterk de lengte en de duur van de algenbloei in Zeeland.

Lees meer op NIOO-KNAW