Grote modderkruipers zoeken in ondiep water

Nederland is historisch gezien een erg belangrijk land voor de grote modderkruiper. We hadden vroeger veel moerassen, en de soort kwam overal voor. Dat is nu wel anders. Belangrijk is om de gebieden waar de grote modderkruiper voorkomt te beschermen en te herstellen waar nodig, zoals in het Zwarte Water.

De grote modderkuiper is een vrij zeldzame vissoort in Nederland en in de loop van de 20e eeuw is deze soort sterk afgenomen. Dit komt doordat het habitat is afgenomen. De soort heeft laagdynamische overstromingsvlakten nodig en dat is steeds minder te vinden in Nederland door de intensivering van de landbouw en doordat de mens de waterhuishouding van Nederland bepaalt door stuwen, sluizen en dijken.  

Ondergelopen uiterwaarden zijn belangrijk voor de voortplanting van de grote modderkruiper. Belangrijk is dat de uiterwaarden lang onder water staan zodat de eitjes en larven kunnen opgroeien. Het liefst doen ze dat in warm ondiep water, waar veel voedsel is door plantvorming.  

De grote modderkruiper is overdag verscholen en in de nacht gaat het opzoek naar voedsel zoals kreeftjes en waterpissebedden. Dit voedsel vinden ze door gebruik te maken van hun bekdraden.   

Als het water gezakt is, groeien de visjes op in de strangen en slootjes bij de hooilanden. Uit eerdere inventarisaties blijkt het Zwarte Water een zeer goed gebied te zijn voor de grote modderkruiper. Ze kunnen overleven in ondiep water en zelfs drooggevallen water, doordat ze gebruik kunnen maken van huidademhaling. En doordat ze een dikke slijmlaag hebben, drogen ze ook niet uit als ze even in drooggevallen water met een stuk modder zitten.  

Belangrijk is om de gebieden waar de grote modderkruiper voorkomt te beschermen en te herstellen waar nodig. Natuurlijke overstromingsdynamiek zie je weinig meer in Nederland omdat er stuwen, dijken en dergelijke zijn aangelegd.  

RAVON heeft de afgelopen jaren de hydrologie van het Zwarte Water in beeld gebracht en ook gekeken naar het voorkomen van bepaalde vissoorten. Met deze kennis geven ze onder andere aan de provincie Overijssel en Staatsbosbeheer adviezen over het herstel van de uiterwaarden, de overstromingsgebieden. Vooral ook om te zorgen dat soorten als de grote modderkruiper hier tot wasdom kunnen komen.   

Let op: deze week is de uitzending van Vroege Vogels TV over het Zwarte Water verplaatst naar de zondag om 18:40 uur op NPO 2!