Gletsjer en vingerotter | Zo klonk Nederland #5

Bronstige steppemammoeten, roepende kraanvogels, scheurende gletsjers en jagende vingerotters. In de podcastserie ‘Zo klonk Nederland’ horen we hoe de Nederlandse natuur vroeger klonk. In aflevering vijf van het tweede seizoen maken we een audio-tijdreis van 1 miljoen tot 126.000 duizend jaar geleden.

Het tweede seizoen van ‘Zo klonk Nederland. Van tapir tot grottenleeuw’ is te beluisteren via de gratis NPO Luister-app, via één van de andere podcastapps en via de website van NPO Radio 1.

In de vorige aflevering hoorden we hoe zo’n twee miljoen jaar geleden vanuit Afrika de Zuidelijke mammoet ons land bereikte. Het dier kwam terecht in een aangenaam klimaat met weelderige bossen. Een miljoen jaar later is ons land kouder, droger en opener geworden, en heeft de mammoet zich daaraan aangepast. Ze eten meer grassen, hebben meer haar gekregen en hun oren zijn gekrompen om warmteverlies te voorkomen: de Zuidelijke mammoet is geëvolueerd in de steppemammoet.

Op de steppes van een miljoen jaar geleden zien we een gevecht tussen twee mammoetstieren. Ze zijn in de bronsttijd en doen alles om te paren met een vrouwelijke mammoet. Ze stormen op elkaar af en we horen hun enorme slagtanden op elkaar kletteren. “Maar blijf wel opletten”, waarschuwt ons gids en paleontoloog Dick Mol, “Mammoetstieren in de paartijd hebben een waas voor de kop en zijn enorm gevaarlijk, we kunnen ons beter even verstoppen.”

IJstijden en warme periodes wisselen elkaar af. Het klimaat is behoorlijk instabiel, maar over het algemeen wordt het steeds kouder. 150 duizend jaar geleden is het zó koud dat vanuit het noorden een enorme gletsjer van honderden meters hoog ons land binnenschuift. Deze gletsjer duwt de bodem voor zich uit en vormt zo de hoge stuwwallen als de Veluwe en de Utrechtse heuvelrug. Alpinist Katja Staartjes en verslaggever Merlijn Schneiders beklimmen met gevaar voor eigen leven deze enorme krakende ijstong.

Het tweede seizoen van ‘Zo klonk Nederland. Van tapir tot grottenleeuw’ is te beluisteren via de gratis NPO Luister-app, via één van de andere podcastapps en via de website van NPO Radio 1.