Pak hem beet een jaar of tien terug verscheen de eerste interactieve Flora van Nederland. Het boekje van Heukels is sinds mensenheugenis het standaardwerk voor de determinatie van planten. Dus toen dat boek ineens beschikbaar kwam voor de ‘laptopgeneratie’, leek het mij als verslaggever een grappig idee om wijlen Ruud van der Meijden, jarenlang dé man achter Heukels’ Flora, mee te nemen het veld in, om met de computer in het gras de proef op de som te nemen. Ruud vond dat eigenlijk maar een stom idee, maar met enige tegenzin werkte hij wel mee. Het werd alsnog een informatieve en leuke reportage (vond ik). Maar Ruud had natuurlijk volkomen gelijk met zijn gemor. Zo’n interactieve Flora op CD-rom is hooguit geschikt als naslagwerk thuis.
Hoe anders is dat nu met Heukels’ Flora voor de smartphone. Hij wordt uitgegeven door ETI, het centrum voor bioinformatica van de Universiteit van Amsterdam. Door simpel op de vragen te tikken wordt je stap voor stap naar de goede plant geleid. Simpel en doeltreffend. Naast de flora komen er steeds meer natuurnaslagwerken voor de smartphone. De hele lijst staat
hier
. Vooral de bezitters van de iPhone worden goed bediend, maar het aanbod voor ‘Android’ (het besturingssysteem van Google) groeit ook. Voor deze recensie heb ik gekeken naar de Vogelgids en de Reptielen en Amfibiëngids (Herpetofauna in ETI-termen).
De vogelgids is in zijn beschrijvingen vrij sober uitgevoerd. Zo ontbreken bijvoorbeeld verspreidingskaartjes. Maar hét grote voordeel van een gids in de zakcomputer is natuurlijk het geluid. Met twee of drie keer klikken heb je van iedere gewenste vogel het belangrijkste geluid. (Maar dan ook alleen het belangrijkste geluid.) Een ander groot voordeel van deze gids is dat je, als ware het een flora, met een determinatiesleutel naar een onbekende soort kunt zoeken. In de beknopte beschrijving vind je dan ook vaak die kenmerken die een vogel van een gelijkende soort onderscheiden. Wat zeker nog mist in zo’n gids die je met het grootste gemak ook mee op reis neemt: buitenlandse namen. Naar verluidt wordt daaraan gewerkt in een aanstaande gratis update.
De reptielen- en amfibiëngids is vergelijkbaar basaal maar doeltreffend uitgevoerd. De beschrijving en de sleutels bevatten soms te veel jargon. Zou bijvoorbeeld iemand die weet wat de metatarsusknobbel van een kikker is nog wel een gids nodig hebben om de poelkikker van de meerkikker te onderscheiden? Ook hier zijn de geluiden van de verschillende soorten kikkers en padden weer met een paar klikken te vinden.
Over de prijs kun je niet klagen. Waar een papieren veldgids voor vogels al gauw drie tientjes kost, heb je een beknopte gids mét geluiden voor iets minder dan 10 euro. Ook de Flora kost net geen 10 euro. De reptielen en amfibieën zijn zelfs gratis! Al met al zijn deze apps van ETI dikke aanraders voor bezitters van een smartphone.