'Emissiearme' stal houdt geen stand voor hoogste bestuursrechter

Het is onzeker of zogenoemde emissiearme stallen wel echt leiden tot minder stikstofuitstoot. Tot dat oordeel komt de Raad van State in drie zaken over varianten van dit soort stalsystemen. De uitspraak is een grote tegenvaller voor veehouders die zulke systemen gebruiken en kan verstrekkende gevolgen hebben.

Emissiearme stallen doen op papier de uitstoot van ammoniak flink dalen. Volgens twee wetenschappelijke onderzoeken valt die afname in de praktijk echter tegen. Na lagere rechtbanken komt nu ook de hoogste bestuursrechter tot die conclusie. De cijfers waar van uit wordt gegaan "bieden te weinig zekerheid dat de natuur geen schade oploopt", concludeert de hoogste bestuursrechter.

Ammoniak is een verbinding van stikstof en waterstof die onder meer vrijkomt als mest en urine van vee met elkaar vermengd raken. Dat gebeurt in stallen voortdurend. Met technische innovaties wordt in veel stallen geprobeerd deze stikstofuitstoot omlaag te krijgen. Een boer die een emissiearme stal neerzet op zijn erf, kan meer dieren houden. De stikstofuitstoot blijft dan in theorie gelijk, of gaat zelfs omlaag. Dat is goed voor de natuur én goed voor de boer, zo is de gedachte. Maar in onderzochte stallen daalde de uitstoot lang niet zo sterk.

De bestuursrechter heeft nu voor twee specifieke stalsystemen bepaald dat provincies er bij de beoordeling van een vergunningaanvraag niet meer klakkeloos van uit mogen gaan dat de stalsystemen doen wat ze beloven. "Dat betekent dat melkveehouderijen met dit type stal alleen een natuurvergunning kunnen krijgen als uit een zogenoemde passende beoordeling blijkt dat de natuur geen schade oploopt", aldus de Raad van State.

Deze uitspraak zal het nog moeilijker maken voor melkveehouders om een vergunning te krijgen. Maar, legt het rechtscollege uit, "de strenge Europese natuurbeschermingsregels waaraan Nederland zich heeft gebonden, laten een andere uitkomst niet toe".

Volgens Greenpeace Nederland is dit een 'baanbrekende' uitspraak. "Het is de allerhoogste tijd dat het kabinet aan de slag gaat met structurele maatregelen waarvan we wél met zekerheid kunnen zeggen dat ze helpen om de natuurcrisis te keren: een omslag naar ecologische landbouw met drastisch minder dieren, op basis van een goed verdienmodel voor de boer van de toekomst", stelt Hilde Anna de Vies, landbouwexpert Greenpeace Nederland.

Bron: ANP | Greenpeace Nederland