Deze eikenprocessierups, die nu alleen nog in het zuiden en midden van Nederland voorkomt, zal waarschijnlijk in 2020 in het hele land voorkomen. Dit blijkt uit onderzoek van Wageningen Universiteit voor De Natuurkalender. In 2020 is de zomertemperatuur in het noorden van het land geschikt voor de rups, die zich met de klimaatverandering uitbreidt naar het noorden.
De processierups werd in 1991 voor het eerst in het zuiden van Brabant aangetroffen en breidt zich sindsdien verder uit naar het noorden. Deze uitbreiding komt overeen met de verschuiving die bij veel warmteminnende soorten is waargenomen in de afgelopen jaren. Alexander Oudenhoven van Wageningen Universiteit onderzocht als afstudeervak in hoeverre weersomstandigheden de veranderingen kunnen verklaren heeft. Hiervoor heeft hij waarnemingen van Alterra, De Natuurkalender en De Vlinderstichting geanalyseerd, en de weersomstandigheden in de gebieden waar de rups is aangetroffen, vergeleken met de omstandigheden in de gebieden waar de rups niet gemeld is.
Uit het onderzoek blijkt dat de temperatuur in de maanden april, mei, juni, juli, september en oktober significant hoger ligt in de gebieden waar de rups is aangetroffen. Dit zijn vooral de maanden waarin de rupsen uit de eieren komen en zich ontwikkelen. In september en oktober vliegen de motten uit en vindt de voortplanting plaats. Verder blijkt dat de neerslag in september in de gebieden waar de rups wordt aangetroffen beduidend lager ligt dan in de overige gebieden. Veel regen gedurende de vliegperiode heeft blijkbaar een negatief effect op de voortplanting.
De gemiddelde zomertemperatuur waarbij de eikenprocessierups voorkomt is 17,6 graden Celsius. Uit vier klimaatscenario’s van het KNMI blijkt dat het klimaat in het noorden van het land in 2020 geschikt wordt voor de eikenprocessierups. Dan zal de gemiddelde zomertemperatuur naar verwachting uitkomen tussen de 16,6 en 17,6 graden.
Momenteel ligt de gemiddelde zomertemperatuur in het noorden van het land op 16,7 graden, in 2050 komt de gemiddelde zomertemperatuur, afhankelijk van het scenario, uit tussen de 17,0 en 19,0 graden. Op basis van de klimaatscenario’s lijkt het dus zeer waarschijnlijk dat de eikenprocessierups in de komende tien jaar in het hele land zal voorkomen. Gemeenten in het noorden van het land dienen de komende jaren dus ook alert te zijn.