Eerste uur: geschiedenis en de jaren 60

We vieren zondag 60 jaar natuur op de radio, met de uitzendingen van Weer of Geen Weer van Bert Garthoff en Vroege Vogels. Maar de geschiedenis van natuurprogramma’s bij de VARA gaat zelfs terug naar de jaren ’20. Bioloog Henny van der Windt van de Rijksuniversiteit Groningen vertelt over de invloed van de omroep en de twee programma’s op de ontwikkeling van de natuurbeweging in Nederland. En over de opmars van de natuurbeweging in ons land.

Weer of Geen Weer
Van der Windt studeerde biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen in de jaren zeventig en promoveerde hier in 1995 op het proefschrift "En dan: wat is natuur nog in dit land? : natuurbescherming in Nederland 1880-1990", onder meer over het beheer van de Waddenzee.

Eigenlijk zou je een hele uitzending van Bert Garthoff willen herhalen, maar die tijd ontbreekt. Bovendien zijn akelig veel van zijn 1123 programma's niet bewaard. De banden konden worden hergebruikt en dus wiste men het meeste. In 1997, na het overlijden van Garthoff maakte Vroege Vogels een special. Een uur lang terugkijken naar die eerste van de 23 jaren groene VARA.

Weer of Geen Weer begon in de tijd dat het einde van vogeleiland De Beer bij Rozenburg werd ingeluid. Het natuurgebied moest verdwijnen voor de bouw van de Europoort. Presentator Bert Garthoff besteedde in zijn beginjaren regelmatig aandacht aan De Beer. Volgens sommigen voerde hij zelfs actie. Hoe dan ook, 1 januari 1964 verdween het natuurgebied uiteindelijk van de kaart. Wat rest is industrie en haven. Wetenschappelijk onderzoeker en journalist Ed Buijsman schreef een boek over het vergane stuk natuur.

Ook te gast op het jubileum is Hilda van Doorn, de bedenker van de naam Vroege Vogels. Ze werkte ook een tijd bij ons programma. En Albert Weijman. Naar eigen zeggen heeft hij in die zes decennia weinig uitzendingen van zowel Weer of Geen Weer als Vroege Vogels gemist.

In dit eerste uur ook drie reportages: 

Fop I. Brouwer
Schrijfster Marga Coesel over de rol van bioloog en radiopresentator Fop I. Brouwer. Hij sloot zijn praatjes altijd af met de gevleugelde woorden: al wat leeft en groeit en ons altijd weer boeit.

Drolvissen
Professor Lucas Reijnders beschrijft hoe het milieu van Nederland er voor 1960 voorstond. Als 11-jarig jongetje maakte hij de eerste vervuilingsschandalen mee, toen het woord 'milieu' nog moest worden uitgevonden. Drolvissen in de Amsterdamse grachten en misvormde kikkers in een slootje bij een wetenschappelijk instituut. 

Ooievaars
Herintroductie van de ooievaar in Nederland. In 1969 werd in de Alblasserwaard ooievaarsdorp 'Het Liesvelt' opgericht. Daar begon Vogelbescherming naar Zwitsers voorbeeld een herintroductieprogramma. Vanuit Het Liesvelt werden de ooievaars via speciale buitenstations in de vrije natuur uitgezet. 

Vroege Vogels is samen met Annemieke Enters en Wim van Nee van ooievaarsstichting Stork op bezoek in Herwijnen. Daar beheert Kees Vos op het erf van zijn woonboerderij al ruim 35 jaar het allereerste buitenstation.