Walvissen die heel diep duiken

Waarom duiken spitssnuitdolfijnen en andere walvisachtigen soms kilometers diep? Een groep van internationale onderzoekers heeft nu voor het eerst duidelijke verklaringen hiervoor gevonden. Het heeft onder meer te maken met bepaalde prooidieren, die in de diepzee te vinden zijn. In Vroege Vogels een gesprek met walvis-expert Fleur Visser van het Instituut voor Biodiversiteit en Ecosysteem Dynamica aan de Universiteit van Amsterdam.

Veel soorten walvissen en dolfijnen jagen in de diepzee, variërend van enkele honderden meters tot vele kilometers diep. Maar na elke duik moeten ze ook weer naar de oppervlakte terugkeren. De opbrengst van de prooi moet in verhouding staan met de energie die het de dieren kost om zo’n enorme reis te maken.

Uit het onderzoek van Visser en haar collega’s blijkt dat Risso's dolfijnen op inktvis jagen in een andere dieptezone dan de spitssnuitdolfijn van Cuvier. Zo bejagen de Risso’s hun prooien vooral tussen 12 en 623 meter diepte. De spitssnuitdolfijnen van Cuvier jagen op een diepte tussen 800 en 1.700 meter. Walvissen die dieper duiken, hebben daar meer energie voor nodig. Het is alleen de moeite waard om dieper te duiken als de duik ook een meer calorierijke prooi oplevert.

Volgens Visser ligt de sleutel van de oplossing van dit mysterie bij de unieke voortplantingscyclus van inktvissen. Om de kans op een succesvolle voortplanting te vergroten, trekken veel inktvissoorten naar diepere wateren wanneer ze volwassen zijn, om te paren en te broeden. Dit is een strategie om roofdieren te vermijden. Deze inktvissen met meer ontwikkelde of volgroeide geslachtsorganen zijn groter dan de individuen op ondiepere diepten. Het is ook waarschijnlijk dat zij voedzamer zijn dan hun jonge verwanten.