De mysterieuze bodem in het zonnetje

De bodem is de basis. Het is bijna een cliché, maar slaat wel de spijker op z’n kop volgens bodemecoloog Ciska Veen van het NIOO-KNAW. Het Nederlands Instituut van Ecologie is één van de organisatoren van de Bodemdierendagen, die licht schijnen op het ondergrondse leven. Aandacht hiervoor is hard nodig, want gezonde bodems verdwijnen in een razend tempo, ook in Nederland.

De bodem is onmisbaar. Zo zet die bijvoorbeeld afvalstoffen om in voedingstoffen, slaat koolstof op en houdt water vast. Ciska Veen onderzoekt hoe de biodiversiteit in de bodem die bodemfuncties beïnvloedt: “Van de meeste soorten weten we nog niet eens wat ze precies doen in de bodem.”

Tijdens de Bodemdierendagen, van 20 september tot en met 7 oktober, wordt die bodem in het zonnetje gezet. Iedereen kan meedoen, bijvoorbeeld door met experts op ‘bodemdierensafari’ gaan. Of door bodemdieren te tellen aan de hand van een zoekkaart. Die kun je hier downloaden. Aan de hand van die telling kun je de bodem een bodemdierencijfer geven. Dat geeft een indicatie hoe gezond je bodem is.

Om eens te kijken hoe gezond de bodem van het Naardermeer is, gaan we tijdens de radio-uitzending met Ciska op zoek naar het bodemleven. Op verschillende plekken kijkt ze welke bodemdiertjes er te vinden zijn en wat voor cijfer de bodem krijgt.

Ook in onze campagne ‘Expeditie 10’, waarbij we kinderen kennis laten maten met tien algemene soorten, is er aandacht voor het bodemleven. Eén van de soorten is namelijk de regenworm. Wormen perforeren de bodem en zorgen er zo voor dat regenwater beter de bodem intrekt.

Ze hebben hun naam en uiterlijk niet echt mee, maar ze zijn superbelangrijk voor de bodem. Pissebedden zijn de schoonmakers van de tuin. Zo eten ze onder andere rottend hout en dode bladeren. Het zijn geen insecten. De pissebed is namelijk familie van de kreeft. Dat kan je ook zien aan de pootjes. Zo hebben insecten altijd 6 pootjes, maar pissebedden hebben er maar liefst 14.