De menselijke meerkoet

De meerkoet wordt algemeen gezien als een van de allergewoonste watervogels van ons land. Een weinig bijzondere schreeuwlelijkerd. Daarmee wordt de meerkoet onrecht gedaan, aldus Remco Daalder, stadsecoloog van Amsterdam, en schrijver van het prijswinnende boek De gierzwaluw. Daalder is dol op de meerkoet, en besloot over deze vogel ook een boek te schrijven, dat in augustus moet uitkomen.

Het is waar dat de meerkoet een zeer veel voorkomende watervogel is: wereldwijd zijn er 10 miljoen. Ons land kent 130.000 tot 180.000 broedparen. Ter vergelijking: zijn neef de waterhoen is met 40.000 tot 55.000 broedparen aanwezig. Meerkoeten en waterhoentjes behoren allebei tot de rallen, een watervogelsoort waartoe ook zeldzame soorten behoren als de waterral, het porseleinhoen en de kwartelkoning, vogels die de meeste mensen nog nooit zullen hebben gezien.

Hoe anders is dat voor de meerkoet en het waterhoentje, die overal te vinden zijn. Meerkoeten hebben een witte snavel; waterhoentjes een rode. Ze hebben allebei groene poten, maar de meerkoet heeft een soort zwemvliezen tussen z’n tenen, lobben genaamd. Het waterhoentje heeft losse tenen. Het waterhoentje is kleiner en lichter dan het meerkoetje; het waterhoentje kan dan ook ‘over water lopen’, dat wil zeggen: over watervegetatie. Een meerkoet zou daar direct doorheen zakken.

Niets menselijks is de meerkoet vreemd, aldus Remco Daalder. Ze passen zich makkelijk aan aan hun omgeving, en kunnen opeens afwijken van vaste gewoontes. Je vindt ze overal: niet alleen in het stadspark of de gracht, bovenop een nest van plastic afval, maar ook in de natuur, waar ze in grote groepen leven.

In de winter zitten in ons land ook overwinterende meerkoeten uit Oost-Europa. Meerkoeten kunnen heel goed vliegen, met gemak 3000 km; je ziet het alleen nooit, want ze vliegen ’s nachts.

André van Vliet filmde twee vechtende meerkoeten.