De kanoet krimpt

De kanoet is een trekvogel die in het hoge noorden broedt, in Afrika overwintert en in onze Waddenzee bijtankt. De vogels blijken in zomer én winter de klos door de opwarming van het klimaat, waardoor ze krimpen. Letterlijk. Dat schrijven de Nederlandse bioloog Jan van Gils en collega's deze week in het coverartikel van het tijdschrift Science .

Te laat voor insecten in noord
In hun broedgebieden op de toendra in het noordpoolgebied smelt de sneeuw steeds vroeger. Daardoor pieken de insecten ook steeds vroeger. Van Gils ontdekte dat de jonge kanoeten daardoor met steeds minder vetreserves uit het broedgebied naar het zuiden vertrekken. Sterker nog: de vogels die tegenwoordig uit de toendra vertrekken zijn zelfs kleiner dan voorheen en hebben kortere snavels.

Vegetarisch in Afrika
De kanoeten overwinteren onder andere in een waddengebied voor de kust van Mauritanië, de Banc d'Arguin. Met hun steeds kortere snavels kunnen ze daar tegenwoordig moeilijker bij de schelpdieren die ze daar normaal eten. Van Gils en collega's zagen dan ook dat de overleving van de vogels afnam met de lengte van de snavel: vogels met kortere snavels doen het slechter dan collega's met een iets langere snavel. De vogels met de kortere snavels moeten noodgedwongen overschakelen op het eten van zeegras. Dat vegetarische dieet op het Afrikaanse wad is duidelijk minder voedzaam dan de schelpdieren.