Veel veldmuizen, veel velduilen!

Friesland wordt op dit moment bevolkt door miljoenen veldmuizen. Ze doen zich in de provincie te goed aan de sappige grasweides. Een plaag volgens de melkveehouders maar een fantastische voedselbron voor vele andere dieren.

Zo staat het aantal broedende velduilen in het Friese vasteland nu bijna op zestig. De veldmuizen pieken vooral in klei- en klei-op-veengebieden. In boerenland tussen grofweg Lemmer, via Sneek en Leeuwarden naar Dokkum wemelt het van de muizen. Lydia Barkema doet onderzoek naar de relatie tussen de velduil en de veldmuis. Zij ringt de jonge velduilen om te zien hoeveel er groot worden en doet tevens muizentellingen om te zien bij hoeveel muizen er in een gebied voorkomen wil de velduil overgaan tot het leggen van eieren.

Maar er zijn meer dieren die profiteren van de grote hoeveelheden aan veldmuizen. Ook ransuilen, buizerds, torenvalken en bruine kiekendieven profiteren van dit makkelijk te verkrijgen voedsel. Net als kerkuilen, zij hebben grote broedsels dan normaal en veel paren zijn begonnen met een tweede legsel. Ooievaars en blauwe reigers struinen groepsgewijs door gemaaid boerenland om muizen te vangen. Maar ook met kleine zoogdieren als bunzing en marterachtigen.

Op dit moment lijken ook de weidevogels te profiteren van de grote aantallen muizen. Doordat rovers als marters en kiekendieven genoeg hebben aan de muizen, hebben ze dit seizoen de kuikens van grutto, kievit en tureluur redelijk met rust gelaten. Maar onderzoeker Egbert van de Velde van de Rijksuniversiteit Groningen houdt zijn hart vast voor de komende twee broedseizoenen. 'We hebben eerder zoiets gezien in 2014. Toen was er ook een enorme hoeveelheid veldmuizen. Na een relatief goed broedseizoen voor de weidevogels kregen ze toen in de twee jaren daarna de deksel twee keer zo hard op de neus. Want al die predatoren die overleefden op de grote hoeveelheid muizen moeten een volgend jaar natuurlijk ook weer eten.'

Friese melkveehouders zijn ondertussen overgegaan tot actie: ruim twintig veehouders hebben hun weides al onder water gezet om de muizen te verdrinken.  Zij ervaren overlast van de muizen omdat de knaagdiertjes gangen graven onder het grasland en vreten de graswortels aan. Het gras sterft daardoor af en het veld wordt bruin.