Sinds dit jaar is duurzaam ondernemer Ruud Koornstra onze ‘Nationale Energiecommissaris’. Als het aan hem ligt is Nederland al in 2030 fossielvrij. Hij reist stad en platteland af op zoek naar allerlei duurzame ideeën. De meest revolutionaire uitvinding van dit moment is volgens Koornstra onlangs gedaan op het gebied van waterstof. Een Nederlandse ontdekking: waterstof opslaan in de vorm van poeder.
Zondag waren Ruud Koornstra en Jan Willem Kelder, oud-topman van TNO en nu adviseur bij H2Fuel – het bedrijf dat die ontdekking heeft gedaan te gast bij Vroege Vogels:
Waterstof is een opslagmedium van energie, vergelijkbaar met een batterij. Als je energie hebt opgewekt kan je dat vastleggen in waterstof. Je bewaart de energie dan in de vorm van waterstof en als je het nodig hebt gaat het door een brandstofcel en wordt het weer elektriciteit. Het is een schone vorm van verbranding omdat het enige uitstoot water is en geen CO2-uitstoot. Maar waterstof is nogal brandbaar en wordt slechts onder hele hoge druk vloeibaar. Transport en opslag is lastig en kost veel energie.
Nederlandse ontdekking
Koornstra is daarom zeer enthousiast over een Nederlandse ontdekking op het gebied van waterstof: waterstof opslaan in de vorm van poeder. Het belangrijkste voordeel van dit poeder is dat in deze vorm je geen hoge druk nodig hebt om het op te slaan. Het waterstof wordt gebonden aan zout en voor gebruik moet er eerst wat zuiver water worden toegevoegd waarna het waterstofgas weer vrijkomt en kan het vele malen efficiënter verbrand worden.
Vroeger werd waterstofpoeder ook in wasmiddelen gebruikt maar door concurrentie vanuit China zijn de fabrieken die dit produceerden verdwenen. Adviseur Jan Willem Kelder ziet een toekomst voor zich waarin Nederland opnieuw waterstofpoeder produceert en auto’s laat rijden op een vloeibare vorm van het waterstofpoeder. Door een kleine hoeveelheid verdund zoutzuur te toevoegen komt de reactie nog sneller opgang. De waterstof die na de reactie vrij komt, gaat vervolgens naar een brandstofcel. Het rendement van deze Nederlandse uitvinding is volgens Kelder bijna 100%.
Er wordt nu heel veel zon- en windenergie opgewekt op momenten dat we het niet echt nodig hebben. Deze technologie kan heel goed gebruikt worden om die energie op een efficiënte en schone manier op te slaan in de vorm van waterstofpoeder. Daarna kan het poeder vervoerd worden naar plekken waar je het nodig hebt om elektriciteit op te wekken.
Proefopstelling waterstofpoeder
De grootste uitdaging is het creëren van maatschappelijke bekendheid, dat vervolgens weer moet zorgen voor acceptatie van de techniek. Binnenkort zal het bedrijf H2Fuel als proef een generator laten draaien om grote energiegebruikers te overtuigen dat deze nieuwe manier van elektriciteit opwekken goedkoop en duurzaam is. Voor de zware industrie die nu nog olie en gas gebruiken kan het de oplossing zijn om hun bedrijf te verduurzamen. Inmiddels is er concrete belangstelling vanuit het bedrijfsleven, onder meer van energiebedrijven, oliemaatschappijen en chemiebedrijven.
Volgens Koornstra zouden zelfs huishoudens in de toekomst over kunnen gaan op deze vorm van energie. Naast de wasmiddelen koop je dan in de winkel ook een pak waterstofpoeder. Dit poeder stop je eenmaal thuis in een apparaat en je hebt weer voor een maand elektriciteit in huis gehaald.
Zondag 10 december is een hele uitzending van
VPRO’s Tegenlicht
gewijd aan de duurzame missie van Ruud Koornstra.