De belangrijke bultvormende mossen

Ooit was het Bargerveen onderdeel van een uitgestrekt hoogveenmoeras. Metershoge bulten van veenmossen bedekte het landschap. Onder die hoge bulten ontstond turf en dat wilden wij graag gebruiken als brandstof. Zo verdween bijna al het hoogveen, ook in het Bargerveen. Inmiddels weten we hoe belangrijk hoogveen is voor veel verschillende planten en dieren. Daarom zetten we alles op alles om het hoogveen te herstellen en dat kan niet zonder de groei van de bultvormende veenmossen. Maar die mossen blijken nogal kieskeurig. 

Juul Limpens doet namens de Wageningen Universiteit en OBN-kennisnetwerk samen met bureau B-Ware onderzoek naar de herintroductie van bultvormende veenmossen. Want juist deze soorten blijken maar moeilijk spontaan terug te komen. Waar deze veenmossen zich vroeger verspreidden via sporen, doen ze dat nu niet meer. De condities van het klimaat zijn hiervoor niet meer geschikt. Daarom is onderzoek gedaan naar hoe de mossen wel opnieuw geïntroduceerd kunnen worden. 

Bultvormende veenmossen zijn heel belangrijk voor het hoogveenherstel. Gezond en levend hoogveen kan namelijk zelf water reguleren. Het is niet afhankelijk van grondwater, want het bestaat uit hoge bulten. Het is afhankelijk van regenwater dat vastgehouden moet worden door mossen. Sommige mossen zijn beter in het vasthouden van regenwater dan andere. De bultvormende mossen zoals wrattig veenmos en het hoogveenveenmos zijn heel goed in het vasthouden van water. Ook kan het mos goed boven het water en andere vegetatie uitgroeien en zo werkt het als een grote spons. 

Hoe meer bultvormende mossen, hoe beter. Maar de mossen verspreiden zich maar langzaam. Inmiddels zijn de onderzoekers erachter hoe ze de bultvormende veenmossen terug kunnen krijgen. Nu is dat onderzoek uitgebreid naar een groot proefveld. Daarop zijn allemaal kleine stukjes veenmos neergelegd. Want veenmos kan via kleine afgebroken stukjes uitgroeien tot een grote plant. Om de veenmossen te beschermen, is er stro opgelegd. Dat houdt de felle zon tegen, en zorgt dat het mos wat vochtiger blijft. Nu hopen ze dat dit grote veld straks volgroeit met bultvormende veenmossen. 

Vroege Vogels TV over het Bargerveen is zaterdag 30 april 2022 om 19.50 uur te zien op NPO 2!