Cursus vogelzang: roodborst

Het wordt weer lente, en dat betekent dat de vogels weer gaan zingen. Vroege Vogels leert je vogelzang te herkennen. Deel 1: de roodborst. Vrijwel iedere vogelsoort heeft een unieke zang, zodat soortgenoten elkaar makkelijk kunnen vinden. Toch blijft het lastig om de verschillende geluiden uit elkaar te halen en de juiste vogel te herkennen.

Deze cursus start met een vogeltje dat voor iedereen heel herkenbaar is aan de kleur van de borstkast: de roodborst. Maar aan de zang van deze vogel is geen touw vast te knopen. Deskundige Dick de Vos beschreef de zang in de Vroege Vogels-uitzending als volgt:

Dick de Vos: “Dit is eentje die mensen moeilijk in hun hoofd krijgen omdat je heel weinig houvast hebt aan de structuur van deze strofe. Het is niet zoals bij de vink dat het iedere keer hetzelfde is. Nee, dit is een strofe-zanger en elke strofe is totaal verschillend. Iedere keer heeft die improvisaties, andere ritme wisselingen.”

Luister naar het interview met Dick de Vos en Henk Meeuwsen:

De roodborst is een van de moeilijkste vogels om op het oor te herkennen; het is pure jazz. Als een van de weinige vogels zingt de roodborst het hele jaar door en vooral vroeg in de ochtend.

De herfstzang verschilt van die in het voorjaar omdat het lied rustiger wordt voorgedragen, de strofes zijn langer en daardoor klinkt het in onze oren misschien wat melancholieker. Mannetjes én vrouwtjes zingen ook in de winter om hun territorium te verdedigen. In het vroege voorjaar zijn het vooral de mannen die zingen, om een vrouw te verleiden en om andere mannen weg te houden. In het voorjaar klinkt het lied van de roodborst nog iets complexer.