COP26: Wereldleiders zetten gesprekken over klimaat voort in Glasgow

Wereldleiders zetten op de klimaattop in Glasgow hun gesprekken over klimaatverandering voort. Op de tweede en laatste dag van de bijeenkomst van regeringsleiders houden diverse premiers en presidenten toespraken. Op maandag deden onder meer demissionair premier Mark Rutte en de Amerikaanse president Joe Biden dat al.

Rutte is nu elf jaar premier. Hij zegt dat tijdens de formatie van zijn vierde kabinet "zeer ambitieuze plannen" worden besproken op klimaatgebied. Op de vraag of zijn kabinetten niet eerder hun ambities hadden moeten verhogen, antwoordt hij dat het "heel belangrijk is dat je dat collectief doet". Dat betekent: in EU-verband. "Ik heb nooit geloofd dat je in je eentje als Nederland extreme ambities moet hebben. Dan verdwijnen hier de banen en gaat de vervuiling gewoon door." Zo bereik je niets, redeneert hij. "Ik wil dat de vervuilende industrie, met bedrijven als Shell, Dow, Sabic, Yara en Tata Steel, in Nederland blijft. Maar ze moeten wel schoon worden."

De demissionair premier is naar eigen zeggen gaan inzien dat duurzaamheid "een enorm economisch potentieel" heeft. Met andere woorden: er valt geld mee te verdienen.

Dat Rutte tegenwoordig wel grote stappen voor zich ziet, heeft er onder meer mee te maken dat duurzame technologieën zoals groene waterstof nu verder zijn ontwikkeld. Ook wijst hij op het "gelijke speelveld" dat binnen de Europese Unie is ontstaan. Heel de EU moet haar CO2-uitstoot verminderen, met als einddoel klimaatneutraliteit in 2050. In 2030, moet de uitstoot met 55 procent zijn verminderd.

Op de klimaattop in Glasgow wordt naar onder meer de Verenigde Staten gekeken voor leiderschap. Het land is de op een na grootste uitstoter van broeikasgassen ter wereld. President Biden heeft zich tot doel gesteld om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met meer dan 50 procent te reduceren.

Hij ziet de klimaatcrisis ook als grote kans. De enorme inspanningen die nodig zijn om de opwarming te stoppen, bieden ook veel mogelijkheden voor de economieën op de wereld.

Volgens de president worden de komende tien jaar beslissend: "We ontmoeten elkaar met de ogen van de geschiedenis op ons gericht." Hij riep de staatshoofden en regeringsleiders op te handelen: "We staan ​​op een keerpunt in de wereldgeschiedenis. We hebben nog maar een korte tijd voor ons. Glasgow moet het startschot zijn voor een decennium van ambitie en vastberadenheid."

De Amerikaanse president Joe Biden wil de uitstoot van methaan in zijn land flink terugdringen. Van dat broeikasgas komen grote hoeveelheden vrij via lekkages bij onder meer olie-, gas- en mijnbouwbedrijven. Methaan is na CO2 de grootste oorzaak van klimaatverandering en is daarom een belangrijk onderwerp op de klimaattop COP26 in Glasgow, waar Biden ook aanwezig is.

De voorganger van Biden, Donald Trump, betwijfelde of klimaatverandering überhaupt door de mens wordt veroorzaakt. Biden heeft de strijd tegen de opwarming tot een van zijn belangrijkste doelen gemaakt. Na zijn aantreden heeft hij de VS teruggeleid naar het klimaatakkoord van Parijs, waaruit Trump zich had teruggetrokken.

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heeft in haar toespraak op de klimaattop in Glasgow gezegd dat de EU er alles aan gaat doen om van Europa het eerste klimaatneutrale continent te maken. Ze beklemtoont daarom dat er wereldwijd een prijskaartje moet hangen aan de uitstoot van broeikasgassen. Er moet volgens haar duidelijk een prijs worden verbonden aan de uitstoot van koolstofdioxide, "want de natuur kan het niet meer betalen".

Von der Leyen zei dat de Europese Unie de uitstoot van broeikasgassen ten minste met 55 procent zal hebben verminderd in 2030 ten opzichte van de jaren negentig. Iedereen moet volgens haar proberen de uitstoot voor 2030 ingrijpend te verminderen. "Dit is onze kans om geschiedenis te schrijven" en het is bovendien onze plicht om te handelen, zei ze.

De Chinese president Xi Jinping heeft volgens staatsmedia opgeroepen allemaal samen de klimaatverandering te gaan beheersen en meer actie te ondernemen. Hij heeft dit gedaan in een videoboodschap aan de wereldleiders die in Glasgow bijeen zijn voor de top over de opwarming van de aarde. Die zou door het stoppen van de uitstoot van broeikasgassen kunnen worden beperkt.

China staat hier ook achter, maar maakt zelf geen haast. Het land is goed voor rond 30 procent van de uitstoot van al die gassen. De Volksrepubliek stoot voorlopig alleen nog maar steeds meer uit, onder meer met kolenreactoren. Zo heeft China zijn dagelijkse steenkoolproductie met meer dan een miljoen ton verhoogd om de nijpende stroomtekorten in het land tegen te gaan. Volgens de Chinese overheid is daardoor de energiecrisis verminderd. De energieschaarste noopt volgens Peking met de vermindering van de uitstoot pas rond 2030 te beginnen. Xi is een van de leiders die ervan heeft afgezien zelf naar de klimaattop in de grootste stad van Schotland te gaan. 

Het Chinese beleid staat haaks op de doelstellingen van de klimaattop. Die is dat de aarde niet meer dan 2 graden opwarmt en om dat te bereiken zou wereldwijd voor 2030 zeker 45 procent van de huidige uitstoot gestopt moeten worden. 

De Britse koningin Elizabeth roept de landen van de wereld op snel te handelen tegen de klimaatverandering. Het is tijd voor actie, zegt ze in een videoboodschap op de internationale klimaattop in het Schotse Glasgow.

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro zegt in een videoboodschap voor de COP26-klimaattop zijn milieuminister Pereira Leite toestemming te hebben gegeven voor het nieuwe klimaatdoel. Brazilië gaat de uitstoot van broeikasgassen in het land versneld aanpakken. Tegen 2030 moet 50 procent zijn teruggedrongen in plaats van de 43 procent die eerder werd genoemd.

De Indiase premier Narendra Modi is in Glasgow wel van de partij. Zijn land is goed voor naar schatting 7 procent van de uitstoot van broeikasgassen, maar volgens Modi gaat zijn land ingrijpend minder uitstoten. Hij stelt dat de energie al in 2030 voor de helft duurzaam zal zijn en India in 2070 klimaatneutraal is. Klimaatneutraal betekent dat een land géén broeikasgassen (zoals bijvoorbeeld CO2) uitstoot óf dat die wordt gecompenseerd met andere maatregelen.

Onder de leiders die dinsdag spreken zijn de Surinaamse president Chan Santokhi, de Argentijnse president Alberto Fernández en de Deense premier Mette Frederiksen. Verder maken onder anderen de regeringsleiders van Nigeria, Angola, Colombia en Costa Rica hun opwachting.

Als de politieke leiders na dinsdag vertrokken zijn, gaat de conferentie door. Op de zogenoemde COP26 zijn dagelijks duizenden diplomaten, vertegenwoordigers van non-profitorganisaties, journalisten en andere belanghebbenden aan het werk. Ook komen talloze ministers en andere politici nog naar Glasgow.

Bron: ANP