Nathalie Baartman: De bieten van Baartman

Ik heb traag tomatenzaad. Het komt niet op. Zes weken geleden heb ik het liefdevol toegedekt onder een laagje aarde, in een potje op de vensterbank. Maar tot nu toe ontkiemt er niks in de keuken. Hooguit mijn ergernis. ‘Toe maar Tomatientje. Groei maar Tomatientje!’ Zinloos.

Het zaad staakt. Het ligt daar dood en droog te wezen. Het weigert zich te openen voor de onvoorwaardelijke gulheid van het daglicht. Het verdomt het om onderdeel te worden van mijn agrarische huisproject: Het Grote Autarkisch Voedselplan op Baartmans bloedeigen balkon. 

Want dat plan heb ik. Met zo’n verwoestende oorlog in het vizier verlang ik naar grip op eigen voedselvoorziening. Telkens de gedachte: Het is toch van de zotte dat de moderne gemiddelde mens wel in staat is om voor z’n dagelijkse avondmaal in te loggen bij Thuisbezorgd.nl, maar geen benul heeft van het kweken van een fatsoenlijke peul. 

Dus onder het motto: Mocht de internationale productielijn van lasagnebladeren en ander essentieel etenswaar op Russische wijze gehackt worden, dan heb ik bieten op ‘t balkon. Dat idee. Ook voor de buren. De bieten van Baartman. Nu al een hit in tijden van crisis.

Al voorspelt het huidige tempo van mijn tomatenteelt geen succesverhaal. Het zaad is nog te belabberd om open te breken. Verbolgen misschien. Het denkt: ‘Je kan me wat, Baartman. Vorig jaar hebben mijn voorouders tegen de klippen op geklommen om jouw balkon te voorzien van weelderig blad en groen. Samen met de sla, de courgette en een aantal onbehouwen aardappelplanten. En toen ze bereid waren om vrucht te geven, pakte jij plots, het was half augustus, de fiets naar Berlijn. Om te mijmeren. Langs velden en heuvels trotseerde je de paden van de voormalig socialistische heilstaat, waarlangs appelbomen groeiden. En je dacht: fruitbomen voor het volk! Die moeten we in Nederland ook planten. Plukken zal de mens. Je stroomde over van groene idealen. Thuisgekomen trof je geen oogstklare moestuin, maar een droogboeketje aan. 

En ook die voortuin van je. Dat is één grote humushoop van herfstbladeren, waaruit een enkele lichtgele hyacint steekt. Dan kan je wel zeggen: ‘Die rotte bladeren dienen als voedingsstoffen voor de bodem, maar je bent gewoon te lui om te harken.’

Ik kan mijn tomatenzaad geen ongelijk geven. Op ruraal vlak ben ik een nitwit. Diep respect dan ook voor elke groenteteler die, mits zonder gebruik van chemicaliën, de mensheid voorziet van aubergine en andere geneugten. 

Toch hoop ik ooit te happen in mijn eigen Tomatientje. Het sap van mijn kin te laten druipen. De lente is nog jong.