Column Jochem Myjer: Ik blijf dromen

Lieve Vroege-Vogels luisteraars,

Als ik de foto's op mijn telefoon open, staat er altijd een mapje waar ‘op deze dag’ staat. Misschien ken je het wel. Ik zag daar een foto van heel lang geleden. Mijn dochter als baby in de wieg omringd met tientallen knuffels. Van schattige beren tot donzige pinguïns. Boven de wieg hing een mobiel met houten vogeltjes. Ik voelde een golfje van geluk. Niet alleen uit liefde voor mijn meisje, mijn zielbewonertje, maar ook omdat ik mij opeens realiseerde hoe iedere ouder eigenlijk vanaf geboorte onbewust de liefde voor de natuur aan hun kinderen meegeeft. 

We geven baby’s niet alleen dierenknuffels, maar de eerste prentenboeken die we lezen gaan ook altijd over rupsen en poepende mollen. We vragen onze kinderen wat de koe zegt en de kip en we complimenteren ze als ze het goed hebben. We zingen liedjes ‘zo doet de vogel en zo doet de vis’ en ze vinden het prachtig.

Als ze wat ouder zijn nemen we ze mee naar de kinderboerderij of de dierentuin. In de gehele dierenwereld zijn de eerste lessen die de ouders meegeven de belangrijkste. Zou dat dan bij ons ook zo zijn?

Ik moest eraan denken omdat je maar op een nieuwssite hoeft te kijken om een paar keer per dag te lezen over de klimaatcrisis, het stikstofprobleem, de achteruitgang van de biodiversiteit en de teloorgang van ons landschap.

We weten wat het probleem is en we weten ook hoe we het moeten oplossen. En elke keer vraag ik me af hoe we het tij zo snel mogelijk kunnen keren. Persoonlijk denk ik dat we moeten beginnen om bij iedereen, en dan bedoel ik echt bij iedereen, die jeugdige bewondering voor de natuur weer op te rakelen.

Dus natuurliefhebbers, hierbij een oproep van mij. Neem je buurman, je vrienden, je familie of desnoods je voetbalteam mee naar buiten. Laat ze de prachtige zang van de nachtegaal horen. Vertel ze het unieke verhaal van gierzwaluwen die slapen terwijl ze vliegen. Laat ze de kleurrijke bloeiende bermen zien, waar allerlei insecten van bloem naar bloem hupsen. Laat ze weer verliefd en alert worden, op onze eigen unieke Nederlandsze natuur. Want, pas als je van iets houdt ga je er heel zuinig op zijn.

Ik blijf dromen. Ik blijf dromen van zo’n nationale ommekeer. En dat we vanuit díe gezamenlijke liefde dat gaan doen wat nodig is.

Ik had onlangs ook weer zo’n magisch momentje bij de beroemde Gruttoboer Murk Nijdam in Friesland. Ze vroegen of ik een zojuist geringde grutto wilde loslaten. Even later had ik het tere vogeltje in m’n handen. Dat vogeltje dat waarschijnlijk al drie keer in z’n leven van Afrika naar Nederland was gevlogen en weer terug. En dat doet zonder pauze, soms wel 90 kilometer per uur.  Neem van mij een ding aan: Superman is een watje vergeleken met de Grutto. Ik keek diep in z’n zwarte ogen en ik werd er nederig van.

Even later sprak ik met de Tsjechische bioloog Ondrej Belfin, die onderzoek doet naar de taal van Grutto’s door microfoons naast de nesten te leggen. Hij heeft inmiddels 20 verschillende geluiden ontdekt die allemaal een eigen betekenis hebben. Wow! Midden in de nacht hoorde hij een vreemd geluid. Het was het geluid van een ei dat door een kraai werd opgegeten. Vijf minuten later kwamen de ouderlijke grutto’s terug op hun nest. Ze maakten een geluid wat voor hem tot u toe nieuw was. Hij liet het me horen. Ieuw Ieuw! Het klonk als een huilend geluid. ‘Maar, zei Ondrej.  Dat is een menselijke interpretatie en dat mag ik als bioloog niet doen. ' Nee, Ondrej, dat mag jij niet. Maar ik mag dat wel’. Ze huilden, ik weet het zeker, en ik huilde keihard met ze mee.