Column Dolf Jansen: Geen kinderspel

Alles is natuurlijk altijd de schuld van de media. Zeker sinds de term ‘trial by media’ in sommige zieltogende politieke cirkels gemeengoed is geworden. Maar geregeld komen er toch ook mooie dingen uit vandaan. Ik doe u twee voorbeelden van de afgelopen week. 

Maandag begon de serie 'Klassen', bij HUMAN op NPO 1. Over leerlingen en leerkrachten in het basisonderwijs in Amsterdam Noord, over kansen en vooroordelen, over kleine kinderen en grote keuzes, over hard werken en te laat komen. Over alles dat speelt op de school en in de grote wereld trouwens ook.

De ontroerende en realistische serie heeft op het eerste gezicht niks met mijn normale thematiek op deze plek te maken maar ik denk over een minuut of drie toch wel. Ook deze week las ik een artikel over een dorpsschool van Assam Pamohi in India, iets ten zuiden van de Brahmaputra rivier, iets ten noorden van de grens met Bangladesh, ik hoef u verder niets uit te leggen denk ik.

De uitbaters van die school vragen geen schoolgeld van hun leerlingen, al was het maar omdat dat vaak een eind aan hun opleiding zou betekenen, maar plastic. Als de kinderen afval verzamelen, dat onder meer door die rivier binnen spoelt, krijgen ze les. Een volle vuilniszak is goed voor een hele dag les. Het zal wel weer symbolisch zijn, maar er gebeurt wel iets.

Afval en vooral plastic is wereldwijd een groot en vernietigend probleem. Landschap, plastic soep, microplastics, dierenleed. Ik hoef u wederom niets uit te leggen denk ik. En de jongste generatie gaat van die gevolgen meer merken dan wij de grootvervuilers. Ik bedoel, al die mensen die vinden dat ze recht hebben op shoppen, Black Fridays en aanverwanten, kopen niet alleen grotendeels meuk, die ze niet specifiek nodig hebben, behalve om zichzelf een lekker gevoel te geven, maar ook heel veel verpakkingsmateriaal, heel veel afval.

Ik vind het prachtig dat kinderen iets dat ze graag willen, naar school, les, leren, samenzijn, kunnen krijgen door iets te doen dat ze bewust maakt van de wereld waarin ze leven.  Natuurlijk, gewoon gratis onderwijs op niveau voor alle kinderen zou nog beter zijn. Maar ik geloof oprecht dat een uur plastic rapen meer met je doet dan een les over vervuiling en bedreigingen die zich ergens in de vage verte afspelen.

Zou het niet prachtig zijn als Nederlandse kinderen, die van u, kleinkinderen mag ook natuurlijk, op zo’n manier aan de slag gaan. Zwerfafval rapen is een logische, maar er is vast meer mogelijk. Als je als kind inzet voor zeg het behoud van Amelisweerd, tegen de waanzin van snelwegverbreding en compensatienatuur, door brieven te sturen aan excellentie van Nieuwenhuizen, dan wel door je vast te ketenen aan de grootste bomen die er nog staan, dan mag dat op school wel wat opleveren. En natuurlijk een fietsdemo, zoals later vandaag, mag ook.

En als je als kind net zo lang argumenteert tegen je welgestelde ouders tot ze al hun investeringen uit fossiel laten terugnemen, dan geef je aan dat je van financiën en van je eigen toekomst echt wel iets begrepen hebt. Ik zeg bonuspuntje op je volgende rapport.

Als je in plaats van een schooluitje naar een pretpark of speelbos met de hele klas naar die extreem uitstotende kalkoenfarm in Ermelo gaat, gewoon lekker zingen, arm in arm, ‘Free de Turkey’! Boterhammetjes en fruit en drinken mee. En een woordvoerder, liefst met een beugeltje aanwijzen, die aan de toestromende pers kan uitleggen dat we niet door kunnen gaan met het opsluiten, afslachten van honderden miljoenen levende wezens per jaar en waarom dat niet kan.

Ok, ik voel dat mijn oude actiehart het even van mij overnam. Maar ik geloof oprecht dat kinderen laten zien hoe de aarde ervoor staat en hoe ze daar zelf invloed op kunnen hebben van groot belang is. Ze hebben het soms al zwaar genoeg. Met spellingsregels en citomomenten en te lage schooladviezen. Geef ze in elk geval een kans om te redden wat er nog te redden valt. En als ze vrije middagen willen verdienen, in plaats van les zoals hun collegaatjes in Assam Pamohi, dan moet daar toch over te praten zijn.