Grijze zeehonden, straatjes erbij in de natuur en alle overige onderwerpen

De gevolgen voor de natuur van een 'Straatje erbij', filmpje van grijze zeehonden en alle overige onderwerpen uit de radio-uitzending van zondag 15 december 2024.

Onderzoeker Bart Nolet van Wageningen Marine Research was afgelopen week op de zandplaat Richel om grijze zeehonden op de kiek te krijgen, niet uit esthetische, maar wetenschappelijke overwegingen. Ze zijn namelijk individueel te herkennen aan hun vlekkenpatroon. Wat hij hoorde op Richel stuurde hij op. Bart schrijft: “Je hoort mannetjeszeehonden bijna zombieachtige geluiden maken, en jonge dieren roepen om hun moeder. Het is continue een kakofonie aan geluiden.”

Maandag stemmen de provinciale staten van Noord-Holland over een omstreden voorstel. Het provinciebestuur wil de bescherming van bijzondere provinciale landschappen wat versoepelen. Daardoor moet het mogelijk worden om bij iedere dorpskern 25 huizen in het buitengebied te bouwen, zelfs als die in een Beschermd Provinciaal Landschap liggen.

Het planbureau voor de leefomgeving berekende al eens dat overal zo’n spreekwoordelijk ‘straatje erbij’ hooguit 10% van de landelijke woningnood kan oplossen. Als het alleen maar om ‘straatjes erbij in beschermde landschappen van Noord-Holland’ gaat, is dat zelfs minder dan één procent.

In de zomer is het een hele onderneming om deze schitterende zangvogels te zien te krijgen. Je moet dan afreizen naar de uitgestrekte, kale toendra’s van het hoge noorden. Gelukkig kun je ze in de winter gewoon in Nederland zien. Op de kwelders van de Slufter op Texel maak je een goede kans. Boswachter Thomas van der Es zoekt met verslaggever Gert Elbertsen naar het toendra-trio.

Bijna een halve eeuw heeft hij gewerkt als ecoloog, waarvan de laatste decennia in dienst van de provincie Drenthe: Hans Dekker. Wij van Vroege Vogels zijn regelmatig met hem op pad geweest, ergens in één van die vele Drentse natuurgebieden. Onlangs is Hans met pensioen gegaan. We vroegen hem: met welk gebied voel je je nou het meest verbonden? En dát gebied, daar is verslaggever Henny Radstaak met hem naar toe gegaan.

Wetenschappers van over de hele wereld verzamelen zich op dit moment in Windhoek, Namibie, voor het Intergovernmental Panel on Biodiversity en Ecosystems (IPBES). Het doel is om twee grote rapporten over biodiversiteit te publiceren, die wereldleiders moet bewegen om onze natuur te redden. Esther Turnhout, hoogleraar Science, Technology and Society bij de Universiteit Twente vertegenwoordigt Nederland op de conferentie en vertelt over de publicatie. Het roer moet om, daar zijn de aanwezigen het wel over eens.

De druk op ons volle stroomnet is zo hoog dat er nieuwe electriciteitsroutes aangelegd moeten worden. Het plan is om ook hoogspanningsmasten te plaatsen aan het Naardermeer. Natuurmonumenten is tegen deze plannen omdat de masten voor gevaar zorgen bij vogels zoals de purperreigers en smienten.

Niet met vele diesel-vrachtwagens, maar met een elektrische transportband van een paar kilometer lang. Op deze emissiearme manier wordt vanaf deze week de natuur hersteld in het Fochteloërveen, een prachtig hoogveengebied op de grens van Friesland en Drente. Om het water in het hoogveen vast te houden, moeten er kades worden aangelegd en daar is veel zand en leem voor nodig. Jarenlang is uitgedacht hoe dat op een voor klimaat, milieu en natuur zo schoon mogelijke manier zou kunnen. Afgelopen week was het zover en werd de installatie in gebruik genomen.