Aangevallen zee-egel beweegt nog | Zelf Geschoten

Ze zijn rond of hebben de vorm van een hart en met hun lange vlijmscherpe stekels houden ze belagers als vissen op afstand. Maar ook mensen kunnen per ongeluk wel eens geprikt worden. Zee-egels zijn een veelvoorkomende soort langs de Nederlandse kust, maar Hilmar Derksen zag wel iets heel opmerkelijks tijdens een duiktocht in de Oosterschelde. "Dit keer zag ik een zee-egel (zeeappel) die waarschijnlijk door een roofdier (sepia) aangevallen is, waardoor een deel van de schaal open lag en de binnenkant te zien was," schrijft Hilmar. Het bizarre aan deze waarneming was dat het dier dit zelf nog niet leek te merken, want de zuignapvoetjes en stekels bewogen nog en de zee-egel liep langzaam weg; een soort zombie zee-egel. "Sneu voor het diertje, maar als duiker en marine bioloog was dit heel bijzonder om te zien."

Zee-egels hebben een soort voetjes waarmee ze zich goed kunnen verplaatsen. De uiteinden van deze voetjes zijn een soort vacuümpompjes waar het dier zich aan voorttrekt. Hiermee kunnen ze alle kanten op bewegen. Zee-egels kunnen hun stekels bewegen dankzij een kogelgewrichtje. Zodra ze gevaar merken richten ze alle stekels dezelfde kant op. Die stekels zetten ze ook in bij het voortbewegen; ze zetten zich ermee af en tillen zichzelf ermee omhoog. 

In Nederland komen het zeeboontje, de zeeklit en de zeeappel voor. De zeeappel is de soort die het grootst wordt en het meest opvalt. De zeeappel heeft, in tegenstelling tot veel soortgenoten, geen gif op zijn stekels.

Zee-egels hebben een belangrijke rol bij het schoonhouden van het koraal. Zij eten namelijk de algen op het koraal op. Dit is belangrijk omdat het koraal wereldwijd enorm wordt bedreigd. Maar in het Caribisch gebied gaat het ook niet goed met de zee-egels. Een ziekte dreigt verschillende populaties uit te roeien. Marien ecoloog Alwin Hylkema van de Universiteit Wageningen doet onderzoek naar zee-egels en koraal-herstel. Hij is te gast in de radio-uitzending van Vroege Vogels. 

Met dank aan Dive4All