Wild Wild Space: haantjesgedrag in de ruimte

Documentairemaker Ross Kaufman volgt twee ruimte-entrepreneurs die met hun raketten strijden om de hegemonie in de hemel in vrijwel kritiekloze film.

Stanley Kubrick deed het al: een verhaal over de ruimte vatten in de vorm van een opera. Zie zijn 2001: A Space Odyssey (1968). Oscarwinnaar Ross Kaufman kiest in zijn documentaire over de particuliere gevechten om de ruimte eenzelfde soort vorm, met veel hoogdravende synthesizermuziek. De film draait om ruimte-entrepreneurs en computernerds Chris Kemp en Peter Beck, die in deze tijd waarin de ruimtevaart wordt geprivatiseerd met elkaar rivaliseren. Kaufman zet ze niet per se neer als idealisten die het beste voorhebben met de wereld, maar als cowboys, met de raketten die ze bouwen als hun trotse fallussen.

De film laat vooral het haantjesgedrag zien; het idee dat de mannen de beste willen zijn. Een tweede plaats is niets waard. Je zou kunnen zeggen: met zo’n mentaliteit help je de aarde ook niet verder. Dat is ook niet hun doel: ze willen het heelal ontginnen. Aan het begin van de film zinspeelt iemand al op de toekomst, wanneer de structuur van het menselijk leven wordt bepaald door een select aantal invloedrijke techwizards. Zoals dat nu al, zie Elon Musk, het geval is. Overheden geven macht in handen van eenlingen die op zijn zachtst gezegd niet bekendstaan om hun filantropie.

Je mag als documentairemaker best je moreel kompas laten spreken en dat doet Kaufman te weinig, ogenschijnlijk onder de indruk van de tomeloze ambities van zijn onderwerpen. Kritiek komt maar zijdelings voorbij, en voelt plichtmatig. Vroeger had je intelligente uitvinders die bezig waren de wereld te verbeteren in hun streven naar een utopie. In Wild Wild Space is te zien hoezeer het kapitalisme al een eeuwigheid de dominante factor is. En aangezien moeder aarde al goeddeels is verhandeld, hebben we de hemel nog om te vermarkten. Het is een boodschap die al decennialang klinkt in speelfilms en documentaires.

Wild Wild Space, vanaf donderdag 18 juli 2024 bij HBO Max