Wie kijkt welke talkshow? Een diepe duik in de kijkcijfers

Na een winterstop beginnen alle talkshows deze week aan een nieuw seizoen. Wie kijkt wanneer en naar wie? Een diepe duik in de kijkcijfers geven verrassende inzichten.

‘Wauw! Eva noteert een kijkcijferrecord. Niet eerder scoorde ze zo hoog! 1,096 miljoen kijkers en 21,9 procent marktaandeel in de commerciële doelgroep 25 tot 54 jaar,’ schreef Tina Nijkamp begin oktober van vorig jaar op haar kanaal op Instagram. Nijkamp volgt dagelijks de kijkcijfers via @tinanijkamp en schuift als kijkcijferautoriteit vaak aan bij de talkshows waarover ze analyses maakt. ‘Eva is de grootste tv-hit qua nieuwe programma’s tot nu toe van dit tv-seizoen. Tijd voor taart!’ Eva scoorde die dag zelfs meer kijkers dan Vandaag inside, al een tijd de grootste tvtalkshow van Nederland.

Het kan verkeren: twee maanden later schreef Nijkamp over ‘een pittig weekje’ voor Jinek, wat betreft kijkers. ‘Ze is natuurlijk scores gewend van tegen of boven de miljoen, dus deze week was even een misser qua kijkcijfers. Daarentegen scoort de grootste concurrent van Eva op dat tijdstip, Boulevard, als een tierelier, en ook RTL-Nieuws gaat hartstikke goed,’ aldus Nijkamp, na een week waarin de teller niet boven de 900 duizend (nog steeds knap) uitkwam.

Het zijn interessante inkijkjes in het talkshowlandschap waarin afgelopen zomer veel is veranderd. Meest in het oog springend bij alle veranderingen: Sophie Hilbrand en Jeroen Pauw verhuisden naar het slot van Op1(dat daarmee ophield te bestaan) en op de vrijgekomen plek op de vooravond kwam Eva Jinek. Valt er al iets te zeggen over het gedrag van de kijkers daarvan? En hoe zit het met de latenighttalkshows op RTL 4 en SBS 6?

Om dat te zien, doken we diep in de kijkcijfers van de afgelopen periode. We keken naar de ontwikkeling van Vandaag inside, we vergeleken het gedrag van de Op1-kijker met die van Bar laat en onderzochten het verschil tussen de RTL-talkshows.

NPO, VOORAVOND
De kijkcijfers van Eva zijn in absolute aantallen beslist spectaculair: meer dan een miljoen kijkers is geen uitzondering. Bovendien stijgt de populariteit van de show licht met de tijd (hoewel die meettijd met drie maanden natuurlijk nog kort is, en daarmee geen optimaal vergelijkingsmateriaal is met complete seizoenen die vóór Eva in de vooravond bij de NPO werden uitgezonden). Daarmee lijkt Eva Jinek de dalende trend van de vooravond na De wereld draait door in absolute aantallen vooralsnog te kantelen.

Het marktaandeel (als in: het percentage van kijkers naar Eva in verhouding tot het totaal aantal tv-kijkers op dat tijdstip) zakt wél gedurende de meetperiode. Jineks talkshow trekt in absolute zin weliswaar steeds meer kijkers, maar de concurrentie (Boulevard en Nieuws op RTL bijvoorbeeld) trekt óók meer kijkers, meer dan Jinek bovendien. Mogelijk is de stijging van het aantal kijkers in absolute zin dan ook een seizoenseffect: september vorig jaar startte met een hitterecord.

Kijkers van Eva vertonen wel een wat ander gedrag dan bij de voorloper: bij Sophie & Jeroen was het aantal kijkers gedurende de week tamelijk constant, Eva laat gemiddeld een duidelijke lijn te zien: het hoogtepunt op maandag (met een miljoen kijkers gemiddeld), en daarna iedere dag iets minder, tot 872 duizend op donderdag. Op vrijdag is Carrie op vrijdag te zien, met Carrie ten Napel. Gemiddeld aantal kijkers daar: 678.000 – aanzienlijk minder dan bij Eva dus. De Carrie-kijker (Omroep Max) is gemiddeld ook iets ouder.

Het kijkersprofiel van Eva en voorloper Sophie & Jeroen is vergelijkbaar; de kijkers die Eva erbij kreeg in de vooravond komen niet uit één afgebakende groep.

NPO, LATENIGHT
Het kijkgedrag van de latenightshows laten bij de NPO bij Bar laat én voorloper Op1 een vrij consistent gedrag zien. Maandag is een relatief goede talkshowdag, om daarna iets in te zakken, met woensdag als slechtste dag, om vervolgens weer op te krabbelen. Bij Op1 (maandag-vrijdag) zag je dat effect heel goed: vrijdag was qua kijkcijfers gemiddeld de beste dag. Maar omdat vrijdag sowieso een goede tv-dag is (er kijken veel mensen tv op vrijdagavond, ook op andere zenders), was het marktaandeel gemiddeld wat lager.

Hoewel het aantal kijkers bij Bar laat lager is (Op1 gemiddeld 579 duizend, Bar laat 514 duizend), is het marktaandeel van de show met Sophie en Jeroen wél hoger dan bij Op1 (19,2 procent Op1, 20,2 procent Bar laat). Van alle tv-kijkers op de late avond kijken dus relatief méér mensen naar Bar laat dan naar Op1. Het totaal aantal tv-kijkers op de late avond is gezakt, ook bij de concurrentie.

Andere opvallende verschillen en (vooral) gelijkenissen tussen Op1 en Bar laat: beide shows hebben een welhaast perfecte verdeling tussen mannen en vrouwen (precies fiftyfifty bij Op1, 51 procent vrouw bij Bar laat), Bar laat trekt iets meer 65+’ers (Op1: 63 procent, Bar laat: 67 procent) en meer hoger opgeleiden (Op1: 40 procent, Bar laat: 43 procent). Het zijn nuanceverschillen bij vergelijkbare cijfers.

In zijn algemeenheid zijn kijkers van de latenight-programma’s bij de NPO ook vaker woonachtig in een van de drie grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag) dan gemiddeld in Nederland. Daar waar volgens het CBS 12 procent van de Nederlanders in een van deze steden wonen, is dat bij Op1 18 procent en bij Bar laat 23 procent. Opvallend: Op1 is in onder meer Gelderland relatief populairder dan Bar laat; die laatste show scoort weer opvallend beter in Noord-Brabant (hoewel er, eerlijk is eerlijk, met zulke kleine verschillen er ook toeval in het spel kan zijn).

Op vrijdagavond presenteert Sven Kockelmann op dat tijdslot Café Kockelmann, met een gemiddeld aantal van 442 duizend kijkers. Aanzienlijk minder dan Bar laat, maar dat valt deels te verklaren door de zender: NPO 2 (waar Kockelmann uitzendt) bereikt minder kijkers dan NPO 1 (Bar laat). Kockelmann trekt (net als Carrie op vrijdag) relatief vooral meer oudere kijkers (69 procent van de kijkers van Café Kockelmann is 65-plusser).

RTL, LATENIGHT
Beau van Erven Dorens is de succesvolste talkshowpresentator voor RTL op de late avond. Bij hem zijn maandag (gemiddeld 666 duizend kijkers) en vrijdag (694 duizend) het populairst. Ook Renze Klamer (na Beau het succesvolst) en Humberto Tan (de nummer 3 bij RTL) zijn vrijdagen doorgaans goede dagen (wellicht door een goed bekeken programma dat RTL op vrijdagavond vóór die talkshow plant). Het marktaandeel van Beau is op maandag het hoogst: van iedereen (6+) die op dat moment tv kijkt, schakelt 19,5 procent af op Beau’s talkshow.

Het is natuurlijk niet zeker dat goede of mindere kijkcijfers helemaal toe te schrijven zijn aan de presentator: Beau presenteert veel in het najaar, Renze was ook deels in de zomer te zien. Toch zie je in periodes waarin de show een nieuwe presentator krijgt, andere (hogere, lagere) kijkcijfers.

SBS 6, AVOND
Voor Vandaag inside is maandag de beste avond van de week. Bijzonder: door de jaren heen stijgt het aantal kijkers van Vandaag inside, bij een min of meer gelijk marktaandeel. We hebben hier wel naar een wat langere periode gekeken; de stijgende lijn qua kijkcijfers is dus niet helemaal waterdicht, omdat deze lijn ook terug te voeren kan zijn op een nieuwe meetmethode van het kijkonderzoek.

Er kijken dus wat meer lager opgeleiden naar de talkshows van SBS dan naar RTL. Er kijken ook meer mannen naar SBS: minder dan de helft van de kijkers bij Vandaag inside is vrouw, bij RTL is drie van de vijf kijkers vrouw.

Data: Ester van de Ven

Dit artikel komt uit VARAgids 3, vanaf dinsdag 14 januari 2025 in de winkel, op de mat en in de app (alleen voor VARAgids-abonnees).