Victoria Koblenko volgde voor tv-programma ‘Bevallen met…’ een geboorte op de voet. Hoe dat verliep, vertelt ze aan ervaringsdeskundige Marcel van Roosmalen.
TLC kondigde een nieuw reality-programma aan, titel: Bevallen met… Om te ervaren ‘hoe bijzonder elke bevalling is’ volgden Victoria Koblenko, Dirk Zeelenberg, Do, Filemon Wesselink, het werk van verloskundigen uit een ziekenhuis of verloskundigenpraktijk. Victoria Koblenko (35), die een half jaar geleden met ex-voetballer Evgeny Levchenko (onder andere Vitesse) een zoontje kreeg, werd op de afdeling Verloskunde van een het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven gestationeerd en maakte daar van alles mee. Omdat ik zelf nog niet zo lang vader ben van een dochter (1), daar samen met de moeder een boek over schreef (‘Als het maar niet op ons lijkt’) en ik binnen afzienbare tijd (eind maart) weer vader word, leek ik een geschikte interviewer om namens de VARAgids naar het Conservatorium Hotel te gaan waar TLC een persdag organiseerde. Belangrijke informatie vooraf was, behalve dat het een vierdelige serie betrof, vooral ook dat Victoria niet mocht worden gevraagd naar haar eigen bevalling. Dit werd me bij aankomst op donderdagochtend heel nadrukkelijk nog een keer gevraagd door persvrouw Dunja Engelbracht, die verder alles tot in de puntjes had georganiseerd. Dat wil zeggen: de espresso was heerlijk, er waren hapjes en alle presentatoren waren aanwezig in verschillende hotelkamers. Ik zag Victoria al passeren, ze stak haar hand op. ‘Hoi!’ zei ik veel te enthousiast en ik zwaaide terug.
Dunja van TLC bracht me naar een wachtruimte waar er nog twee zaten, waarvan er een aan een camera prutste. We zeiden ‘hoi’ en daarna namens wie we er waren en voor wie we kwamen. ‘Boulevard, Victoria,’ zei de jongen met de camera. ‘Boulevard, Victoria,’ zei de ander. Ik: ‘VARAgids, ook Victoria.’ De Boulevards: ‘Haha, logisch.’
Daar was Dunja weer, ze zei dat Boulevard er ‘tussen was gevallen’ in het schema en dat ik dus wat langer moest wachten, maar ook dat ik erop kon vertrouwen dat Victoria de tijd zou nemen. ‘Is niet erg,’ hoorde ik mezelf huichelen. Een half uur eerder had ik nog bij de verloskundige met mijn vriendin geruzied over het feit dat ik zo weinig tijd had omdat er een persdag van TLC in het Conservatorium Hotel was tussen gevallen waarop ik een gesprek met Victoria Koblenko over bevallen zou hebben. Ik had er net zo goed nog twee koppen thee kunnen drinken, het voldongen feit was dat ik die dag rustiger en langer over bevallen ging praten dan met mijn eigen vriendin.
[blendlebutton]
Ik trof Victoria in een hotelkamer. Ze droeg een zwarte jurk en had een brace om haar pols vanwege een blessure door het tillen van haar zoontje. Ze nam kleine hapjes van een spies met vers fruit. Ze was meteen heel vriendelijk, wilde ik bijvoorbeeld ook zo’n lekkere fruitstick? ‘Hoeft niet hoor,’ hoorde ik mezelf zeggen. Daarna: ‘Maar het lijkt me wel lekker.’ ‘Dan bestel ik dat gewoon,’ zei ze. ‘We zitten hier tenslotte een uur.’ ‘Jahaa,’ zei ik. De smalltalk ging nog even door, bij het afluisteren van het bandje verafschuwde ik mezelf. Een korte bloemlezing: Ik: ‘Ik was vanmorgen nog bij de verloskundige.’ Victoria: ‘Echt waar? Hahaha.’ Ik: ‘Ja, echt. Om in de stemming te komen. We krijgen er nog een.’ Victoria: ‘Wow, gefeliciteerd en sterkte! Hoe oud is je dochtertje?’ Ik: ‘Anderhalf, ze is een beetje opstandig nu. Als ze haar zin niet krijgt, gaat ze op de grond liggen schreeuwen. Dat heeft ze van mij, denk ik.’ Victoria: ‘Hahaha. Gaat ze naar de crèche?’ Ik: ‘Ja, nu wel. Het eerste jaar niet.’ Victoria: ‘Wat goed! Die van ons ook nog niet. Thuis is toch het beste.’ Ik: ‘Hoe oud is hij?’ Victoria: ‘Zes maanden. Nou, je zit in elk geval wel in de sfeer van het programma…’ Ik: ‘Nou, vanmorgen niet hoor. Je had me bij de verloskundige moeten zien.’ En dat ging zo maar door, pas twintig minuten later nam het gesprek een dusdanige wending dat ik het een interview durfde te noemen.
Wilde je zelf graag een programma over bevallen maken? Nou, het was geen eigen idee. TLC belde en ik dacht: ja, wat een topplan! Aan het programma wat eraan voorafging (de vierdelige serie Op de ambulance met) had ik zeker niet meegedaan. Maar een bevalling wilde ik ook weleens van de andere kant meemaken. Jullie mannen maken een bevalling en zwangerschap met je totale verstand mee, wij niet. Een vrouw vergeet de helft. Op die manier zorgt de natuur ervoor dat je het ook nog een tweede keer zou willen. Een verloskundige vertelde me: ‘Je lichaam onthoudt niet de pijn, maar wel de angst.’ Je weet nog wel dat het zeer deed, maar je weet niet meer precies hoe erg of het was.’ Dat weet ik nu wel weer.
Waarom zou je Victoria Koblenko aan je bed willen als je gaat bevallen? Ik weet het niet, echt niet. Zelf zou ik niemand toelaten, en al helemaal geen BN’er met een cameraploeg. Nog voor geen miljoen. Echt niet.
Kregen de deelnemers er geld voor? Nee, we spraken ze ‘spontaan’ aan als ze het ziekenhuis binnenkwamen. Als ze ‘ja’ zeiden kwam er nog een hele papierwinkel aan contracten achteraan. Het komt erop neer dat ze zich tot vijf minuten voor uitzending kunnen terugtrekken.
Spannend wel. Dat is een understatement. Ik voelde me soms zo’n af-schu-we-lijke indringer. Dit programma is een van de meest awkward dingen die ik ooit gedaan heb voor televisie. Zelfs seks is niet zo intiem als een bevalling. Het feit dat je in de aura staat van twee mensen die zojuist een nieuw mensje hebben gemaakt… Ik wist niet waar ik met mijn ledematen heen moest in zo’n kamer, waar ik mezelf moest verstoppen. Ik ging mezelf door de ogen van zo’n vrouw zien. ‘Ik sta nu in een hoek waardoor ze zou kunnen denken dat ik erin kijk’, dacht ik dan. Je bent constant op zoek naar de balans. Ik wilde in zo’n extreme situatie niet de leidende persoon zijn. Je bent daar ook niet om iemands handje vast te houden. Ik was er gelukkig ook niet constant bij. Voor wat je komt halen, heb je aan een half uur genoeg. De beste gesprekken voer je met het verplegend personeel op de afdeling en de verloskundigen. Ik heb het eindresultaat nog niet gezien en weet dus niet wat de regisseur eruit heeft geknipt, maar ik vond die gesprekken buitengewoon interessant.
Waarover gingen die gesprekken dan? Het waren niet van die bla-bla-bla-gesprekjes over dat vrouwen niet tegen pijn zouden kunnen of zo, we gingen – wel typisch TLC ook – echt de diepte in. Ik wilde weten hoe of het toch komt dat het in Nederland, zeker in vergelijking met andere West-Europese landen, toch nog te vaak fout gaat. Ik was benieuwd of verloskundigen daarover op camera het achterste van hun tong zouden laten zien. Veel verloskundigen waren vroeger ZZP’er en zijn nu weer in loondienst, hoe zit dat? Verder vond ik het ziekenhuis in Eindhoven waar de opnames plaatsvonden erg mooi. Ze hebben daar geen baarkamers, maar baarsuites met een groot ligbad en dimmers. Ik heb thuis ook dimmers, licht van boven kan zo irritant zijn.
Zonder over jouw bevalling te willen beginnen, zou je daarin dat ziekenhuis willen bevallen gesteld dat je nog een keer zou bevallen? Gesteld dat dat ziekenhuis niet in Eindhoven zou liggen zou ik er zo willen bevallen, maar het ligt wel in Eindhoven.
Wat vond je van de mensen uit dat gebied? Dat zijn jouw woorden, hoor…
Mijn moeder komt uit Oirschot, maar vader uit Middelbeers. Waren het allemaal mensen in wie jij je kon verplaatsen? Wat me vooral op viel was hoe sommige vaders erin stonden. Een man vond dat zijn vrouw op natuurlijke wijze moest bevallen. Hij zei: ‘Als het medisch wordt, duurt het allemaal langer. We hebben er thuis al twee, wie gaat die dan tillen…?
En toen zei jij? Niets. Ik vind dat mijn persoonlijke oordeel er niet toe doet.
Niets voor jou. Ik herinner me een aflevering van De gevaarlijkste wegen van de wereld waarin je je irritatie ten opzichte van je medepassagier Josje Huisman niet kon verbloemen terwijl je dat toch echt probeerde. Het is heerlijk als iemand op televisie ongepast is, maar in dit geval was het niet empathisch. Die man zat begrijpelijkerwijs niet te wachten op mijn mening, die geef ik dan later wel als we met de camera ergens anders staan. Want ik vind het natuurlijk belachelijk dat hij zijn kinderen niet denkt te kunnen tillen. Een andere dame had maar een woord in haar geboorteplan staan: ‘ruggenprik’. De verloskundige begon haar toch voor te lichten over alle andere mogelijkheden. Wat ik heel sneu vond was dat ik haar even later in haar eentje allemaal medische termen zag googlen op haar telefoon. Haar man was namelijk misselijk. Ik heb toen wel even met mijn ogen gerold en iets gezegd als ‘mannen, wat heb je eraan?’ Hij was al misselijk toen de ruggenprik nog gezet moest worden, gelukkig was haar moeder erbij om haar hand vast te houden. Later, off-camera, zei die jongen dat hij een blowprobleem had, dat hij juist vanwege de bevalling was gestopt met blowen en dat hij vette ontwenningsverschijnselen had. Dat zorgde bij mij voor meer begrip.
Hoe lang duurde de nazorg? Nou, de dag erna kwamen we met een cadeautje langs, maar zodra de mensen thuis zijn komen we niet meer langs. Geen idee hoe of het nu met ze gaat. Het gaat echt om de afdeling.
Jammer, want daarna begint het pas echt. Tenminste bij mij wel. De ontreddering had ik wel leuke televisie gevonden. Hoe ging het bij jullie? Ik ben geen voorbeeld of uitzondering. Er zijn zoveel mensen die onregelmatig werken. Ik wilde dat ik eerder aan kinderen was begonnen. Als het er eenmaal is, zorg je dat je het flikt. You manage. Iedereen kan het. Mensen met onregelmatige diensten, zoals het personeel op de afdeling verloskunde, krijgen zelf ook kinderen. Voor de mannen is het ook zoveel meer bevredigender als ze eenmaal vader zijn. Ze voelen zich niet meer zo overbodig als tijdens de zwangerschap en kunnen zelf ook wat doen. Toch?
(Ik hoorde mezelf ‘ja’ zeggen en ook dat ik eigenlijk ‘heel goed kan plannen). Er is ook niks mis met het plannen van quality-time! Twee weken na de bevalling was ik al weer aan het werk voor RTL. Ik speelde een zwangere arts en kreeg een nepbuik opgespeld, daarna heb ik twee maanden niets gedaan. Volgende maand ga ik naar Rusland voor een televisieserie. Ik weet nog niet hoe of ik de baby meeneem of dat ik daar iemand zoek om ervoor te zorgen, want ik sta wel twaalf uur per dag op de set. Ik ga een stewardess spelen, daarvoor moet ik nog wel in shape komen.’
Dat soort problemen heb je als stukjesschrijver dan weer niet. Nee, dat kan ook als je een dikke toeter hebt.
Bevallen met… 6 maart, TLC, 20:00 uur Vier BN’ers volgen het werk van verloskundigen en lopen elk 24 uur mee in een ziekenhuis.