The Walk-In: het radicale gevaar waar we liever de ogen voor sluiten

Het imposante Britse The Walk-In is niet gemakkelijk om te kijken, maar het is wel een spannende, urgente serie die wijst op een gevaar dat veel mensen liever negeren.

'Het is geen gemakkelijk leven om een witte extremist te zijn', bepleit activist Matthew Collins (Stephen Graham, die zich wederom een van de beste levende Britse acteurs bewijst) in de eerste aflevering van het op waarheid gebaseerde The Walk-In. 'Je mag niet naar muziek met zwarte invloeden luisteren en moet films van Joodse makers overslaan. Ik zou me geen voorstelling kunnen maken van een wereld zonder E.T. of The Goonies.'

Het is een van de weinige oneliners die de serie zich veroorlooft. Het onderwerp is te serieus: een op de vijf extremisten die in het Verenigd Koninkrijk vastzitten, is een witte extremist. In Nederland is het gevaar uit die hoek niet minder groot: de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTV) waarschuwde eind 2022 voor het snel groeiende gevaar dat geradicaliseerde landgenoten vormen. Deze mensen, die geweld verdedigen om hun gedachtegoed erdoorheen te drukken, zijn een gevaar voor de westerse rechtsstaat zoals wij die kennen.

Collins was vroeger zelf een extremist, maar hij veranderde; nu is hij voorman van de actiegroep Hope Not Hate. Hij stuit op een moordplan op een Brits parlementslid; na de moord op politica Jo Cox in juni 2016 ziet de neonazistische groep National Action kansen om ook een politicus te doden die de eigen bevolking zou hebben verraden. Collins hoopt tot de groep door te dringen via magazijnmedewerker Robbie (Andrew Ellis), een nieuwe rekruut van de groep die toch terugschrikt van het geweld dat de groep bepleit. 'De grootste fout van Hitler was dat hij mensen spaarde die dat niet verdienden', is de heilige overtuiging van een van de kopstukken van National Action.

The Walk-In is geen gemakkelijke serie om te kijken. Maar de spannende vijfdelige reeks weet, ondanks de soms wat belerende toon, heel knap te analyseren hoe rechtse sympathisanten langzaam over de grenzen van de wet heen schuiven. En toont ook de gevolgen daarvan voor gewone mensen; de kijker wordt net zo paranoïde als Collins, die niet meer in zijn auto durft te stappen zonder te kijken of er een bom onder ligt. De urgentie om de verhalen en drijfveren achter dit soort groepen en mensen te blijven vertellen is groter dan ooit, zeker nu de polarisatie ook in Nederland de afgelopen tijd nog verder lijkt te verharden.

The Walk-In, vanaf vrijdag 13 oktober 2023 wekelijks op NPO 2 en tevens in zijn geheel op NPO Plus