The Spectacular: knappe, gelaagde IRA-thriller in de polder

Het waargebeurde verhaal over de Limburgse IRA-aanslagen eind jaren tachtig is gecompliceerder dan de gemiddelde tv-thriller.

Het belangrijkste doel van de IRA, het Ierse Republikeinse Leger, was een eilandbrede Ierse staat zonder banden met het Verenigd Koninkrijk. Een van de grote problemen met het bestrijden van de IRA was dat de organisatie bestond uit veel kleinere clubjes die elk hun eigen zienswijze over het einde van het conflict voor ogen hadden. Dit vormde ook een flinke hobbel bij de vredesonderhandelingen die in de jaren tachtig en negentig – grotendeels in het geheim – plaatsvonden.

Tegen deze achtergrond speelt The Spectacular zich af. De serie focust op een aantal aanslagen die de IRA pleegde in Limburg en de aangrenzende regio's in Duitsland en België. Er werden meerdere Britse soldaten gedood, die veelal in Duitsland gelegerd waren en in het weekend gingen stappen in bijvoorbeeld Limburg. Maar de aanslagplegers werden steeds slordiger – op den duur werden ook een baby en twee onschuldige Australische weldoeners in het vizier genomen.

Een team van de Nederlandse recherche onder leiding van Jeanine Maes (gespeeld door Hadewych Minis, zoals altijd in topvorm) begint een klopjacht op de daders. Maar het wordt steeds duidelijker dat er op de achtergrond veel meer belangen en agenda's meespelen dan het simpele aanhouden van de daders van de moorden.

Alle lof voor producent Pieter Kuijpers (Van God Los) en regisseur-scenarist Willem Bosch (Penoza en Feuten) die een vorm hebben weten te vinden om dit gecompliceerde, gelaagde onderwerp in te gieten. Het verhaal wordt vooral verteld vanuit het perspectief van twee sterke vrouwen die elkaar steeds dichter naderen: Maes en Fiona Hughes (Aoibhinn McGinnity), een van de hoge bomen binnen de Limburgse IRA-cel.

Soms lijk je als kijker even de draad kwijt te raken in de grote hoeveelheid informatie die de makers serveren. Maar dit is nooit storend, omdat - mede door het opvallende aantal interessante en aansprekende bijpersonages - de grote lijnen altijd helder blijven. Het is te prijzen dat Bosch geen moment uitleggerig of prekerig wordt. Daardoor, en door de strakke montage, blijft het tempo doorlopend hoog. Sowieso wacht hij tot de allerlaatste minuten om duidelijk te maken wat hij écht wil vertellen met dit verhaal.

Net zoveel tijd, energie en moeite is besteed aan het reconstrueren van het Limburg (en Ierland en Duitsland) eind jaren tachtig. Elk shot, hoe kort of (schijnbaar) futiel ook, ziet er prachtig uit en ademt de sfeer van deze herkenbare periode – het is lastig te geloven dat de serie in slechts 46 dagen is gedraaid. Extra pluspunten geven we trouwens aan de opvallend sfeerbepalende soundtrack van Arno Krabman, die net aan de weg timmert als seriecomponist maar vooral zijn sporen verdiende als producer van megahits van Snelle, Suzan & Freek en Maan.

The Spectacular, vanaf zaterdag 9 september 2023 op Videoland en tevens bij NPO Start