The Ripper: boeiende, maar doorsnee documentaireserie

Het was het grootste Britse misdaadonderzoek in de jaren tachtig. Een onzichtbare man hield jarenlang de gemeenschap in het graafschap York, in het noorden van Engeland, in zijn greep. De beruchte zaak spreekt nu nog tot de verbeelding door een samenloop van omstandigheden: de bevooroordeelde media, de onbekwaamheid van een politiemacht, en een ongrijpbare dader.

De vierdelige documentaireserie The Ripper onderzoekt de klopjacht op de Britse seriemoordenaar Peter Sutcliffe. Tussen 1975 en 1980 vermoordde Sutcliffe, ofwel The Yorkshire Ripper, 13 vrouwen in en rond de stad Leeds, en viel hij zeven anderen aan.

‘Het moreel bij ons was hoog. Een kans om jezelf te bewijzen’, aldus oud-agent Andy Laptew wanneer hij zijn ervaringen bespreekt met betrekking tot de start van het onderzoek. Maar het jarenlange politieonderzoek - waarbij Sutcliffe meerdere keren werd ondervraagd en weer vrijgelaten - wijst anders uit.

Het eerste slachtoffer, Wilma McCann, werd niet ver van haar huis gevonden. De moeder van vier kinderen was 's nachts op pad in de rosse buurt van de stad en werd door zowel de politie als de lokale pers aangezien voor een prostituee ofwel ‘meisje van plezier’. Aangezien het merendeel van zijn slachtoffers sekswerkers waren duurde het enkele jaren, wegens de seksistische aannames van de politie, voordat dienders hem konden oppakken. Daarbij minimaliseerde de invalshoek van de media de moorden in de publieke opinie (‘als je weinig vriendjes had dan was je veilig’), waardoor velen een vals gevoel van veiligheid kregen, en de politie op een dood spoor terechtkwam.

Co-regisseurs Jesse Vile en Elena Wood zijn zich bewust van de impact die Sutcliffe’s terreur heeft op de stad, en bieden een tijdlijn aan met zijn bewegingen en misdaden, en tonen vervolgens geleidelijk zijn mediaprofiel, de publieke reactie, en het onvermogen van de grote politiemacht om de man te pakken te krijgen. Dit wordt ondersteund door de gebruikelijke interviews met kopstukken (journalisten, agenten, en nabestaanden) en archiefmateriaal.

Hetgeen dat The Ripper uiteindelijk een fascinerende documentaireserie maakt is het feit dat de makers, naast een spotlicht op Sutcliffe, de onderliggende factoren die het onderzoek hebben belemmerd onderzoeken. Van de invloed van de Britse media tot de sociaaleconomische achteruitgang in Yorkshire. Door het vertrek van verschillende grote industriële bedrijven verzakte de economische kwaliteit van leven, wat ertoe leidde dat vrouwen hun lichaam verkochten om de eindjes aan elkaar te knopen, waardoor ze paden kruisten met Sutcliffe. Het zijn de achtergrondzaken die het macabere verhaal van een onbevreesde en gewelddadige seriemoordenaar een interessante invalshoek geven.