The Holdovers: perfect sentiment op de allerbeste manier

Een zeer grappig en soms aangrijpend drama over drie mensen die samen een eenzame kerst op een verlaten kostschool door moeten zien te komen. Ze hervinden elkaar en zichzelf tijdens die kerst en dat is oprecht ontroerend.

Het is 1970 en de kerst nadert. We bevinden ons op een afgelegen kostschool in New England, in de buurt van Boston. De leerlingen zijn veelal rijkeluiskinderen en uitsluitend jongens. Het zijn vaak geprivilegieerde en derhalve onuitstaanbare tieners, die gemeen zijn tegen elkaar en tegen hun strenge leraren. De strengste is Paul Hunham, leraar oude geschiedenis en een oude mopperpot die sterk gespeeld wordt door Paul Giamatti, die we kennen als Chuck Rhoades uit Billions. Hij wordt gehaat vanwege zijn lichaamsgeur, zijn strikte toepassing van regels, zijn eeuwige geleuter over Alcibiades en zijn onverbiddelijke cijfers die het gedroomde Yale- of Harvard-traject van menig student dwarsbomen. Een traject dat ze moeiteloos dachten te kunnen gaan afleggen omdat pappa bijvoorbeeld net de nieuwe bibliotheek van de school heeft gefinancierd.

Maar zo is Hunham niet; die zwicht niet voor geld en wordt dus veracht door zowel de leerlingen als het hoofd van de school, die erg veel gezeik kreeg met genoemde pappa. Als straf zadelt het schoolhoofd Paul op met de taak om een vijftal ‘holdovers’, ofwel overblijvers, te begeleiden tijdens de kerstdagen. Het zijn jongens wiens ouders te druk of te beroerd waren om hun zoons met de kerst thuis te ontvangen, wat nogal een ding is als je het hele jaar al van huis bent; kostschool is geen lolletje. De aardigste maar ook onmogelijkste van het stel is de beschadigde (we leren tijdens de film waardoor) Angus Tully, gespeeld door debutant Dominic Sessa, die door The Holdovers-regisseur Alexander Payne (Sideways, The Descendants) gespot werd op één van de scholen waar de film uiteindelijk is opgenomen.

Als alle andere leerlingen zijn vertrokken, blijft het vijftal achter met Hunham en de chef-kok van de school, Mary Lamb (Da’Vine Joy Randolph, bekend als detective Donna Williams in het derde seizoen van Only Murders In The Building). Zij is na haar man nu ook haar zoon verloren; een ex-leerling van de school en eerder dat jaar gesneuveld in Vietnam. Ze is in diepe rouw; haar hele gezin is weg. Dat geldt in zekere zin ook voor Angus Tully, en leraar Hunham is nooit aan een gezin toegekomen. Als de overige holdovers door de letterlijke helikopter-ouders van één van hen alsnog worden opgehaald voor een prettigere kerst dan in het lege, ingesneeuwde schoolgebouw, blijft de kijker achter met die drie: leraar, leerling en kokkin.

Gedurende ruim twee uur blijkt dat de leraar minder brommerig is dan je dacht en dat hij zelfs een - zeer cynisch - hart heeft en een uitstekend leraar is. 'Er is niets nieuws onder de zon in de ervaring van het mens-zijn. Iedere generatie denkt alle vunzigheid zelf te hebben uitgevonden, maar kijk hier eens om je heen', bij een Griekse amfoor met een voorstelling van anale seks. 'Geschiedenis is niet alleen een studie van het verleden, maar ook een verklaring van het heden. Als je het heden of jezelf echt wilt leren kennen, moet je beginnen in het verleden.'

Bovendien laat Hunham steeds meer van zichzelf zien, vooral als er een tripje naar Boston wordt gemaakt en hij zelfs oogluikend alcoholgebruik door de minderjarige Tully toestaat in een restaurant. Als de serveerster dit weigert, vraagt Hunham haar zeer academisch wat voor een fascistische vreetschuur ze runt en iemand anders maakt hij heel eloquent uit voor ‘een tot mens geworden vorm van peniskanker’. Hunham, Tully en Mary Lamb blijken zeer menselijke, kapotte maar ten diepste goede karakters te zijn, die je tijdens de film goed leert kennen. Karakters die je bijblijven en af en toe tot tranen roeren, maar meestal vooral doen lachen. The Holdovers is een instant (verlate) kerstklassieker van het zeer onorthodoxe soort.

The Holdovers, vanaf donderdag 11 januari 2024 te zien in de bioscoop