Shadow and Bone S01E01-02: flets en chaotisch sprookje

Of het nu The Wall (Game of Thrones) heet, The Upside Down (Stranger Things) of The Fold, zoals in Shadow and Bone: in veel fantasyverhalen speelt een onherbergzaam, gevaarlijk gebied een grote rol van betekenis. The (Shadow) Fold staat in Shadow and Bone voor een schimmig grensgebied dat op een dag ineens ontstond en geleidelijk steeds groter is geworden. Aan weerszijden van de duisternis die onder meer wordt bevolkt door Volcra’s (een soort monsters) bevindt zich het koninkrijk Ravka, dat door The Fold afgesloten is van de kust. Het bevoorraden van het binnenland is in die zin een flinke beproeving.

Het verhaal wordt net als in het gelijknamige in 2012 verschenen boek verteld vanuit het perspectief van de jonge vrouw Alina Starkov (Jessie Mei Li): een cartograaf die over bijzondere gaven blijkt te beschikken en door de zogeheten ‘Darkling’ (Ben Barnes speelt een invloedrijke maar dubieuze generaal) wordt gerekruteerd in zijn ‘Grisha’-leger. Met als doel om Ravka weer te bevrijden van de grote zwarte vlek – hoewel al snel blijkt dat niets is wat het lijkt. In een coming-of-age-drama dat van meet af aan – met al die personages, die handelingen, dat taaltje – moeilijk te volgen is. Zo ligt het koninkrijk Ravka in een denkbeeldig Rusland waar de mensen Engels spreken met een Cockney-accent.

Men heeft het over ‘lantarens’, over ‘oproepers van de zon’ en over ‘schreeuwers’. Maar omdat het verhaal niet bij het begin begint , maar ergens halverwege, duurt het enige tijd voordat de puzzelstukjes op z’n plek vallen – en dan heeft menig kijker allicht zijn aandacht al elders op gevestigd. Bovendien rijst de vraag hoe spannend een drama is waarin niets aan de verbeelding wordt overgelaten, waarin al het groteske niet wordt gesuggereerd maar wordt getoond. Dan treedt er op een zeker moment een zekere visuele verzadiging op, na de zoveelste messteek of onthoofding. Spannend is het dus allesbehalve.

Showrunner Eric Heisserer, die in 2016 nog genomineerd was voor een Oscar voor beste bewerkte scenario ( Arrival ), leunt ook erg op de bij vlagen saaie conventies van het fantasygenre: bombastische, plechtstatige muzikale composities moeten de kijker voortdurend erop wijzen dat er veel op het spel staat – misschien wel omdat de beelden an sich niet voor zich spreken, of wat flets overkomen (overbelicht en barokesk). Toch blijft Netflix – zie ook de aankondiging van het tweede seizoen van The Witcher – dit soort kolderieke boekverfilmingen maken. Misschien wel omdat onze interesse in wat er zich bevindt in het duister toch telkens onverminderd blijkt.