Het is een duivels dilemma: je hele leven kom je op voor jong talent, want BNN zit in jouw DNA, en dan komt de dag dat het jonge talent jouw plaats inneemt. En dan? Dan ben je op z’n zachtst gezegd teleurgesteld. Dat mag iedereen best weten, zegt Patrick Lodiers die in februari van dit jaar moest stoppen bij De nieuws BV, het programma dat hij zeven jaar presenteerde en waar zijn hart lag – en ligt. Geen kwaad woord over zijn opvolger, alleen maar lof voor zijn collega’s op de redactie (‘stuk voor stuk zouden ze De slimste mens winnen, zoveel talent zit daar’), een beetje teleur- gesteld in BNNVARA, dat wel. Want als het aan hem lag dan was hij nog doorgegaan. Alles kwam er bij elkaar: zijn liefde voor actualiteit, politiek, sport, cultuur en human interest. Dit seizoen is Lodiers weer terug bij de omroep, hij presenteert The connection. Een spelprogramma waar je geen nee tegen zegt, vindt hij zelf. Hij zegt sowieso liever ja. Of dat vergaan- de loyaliteit is of dat hij ergens ook graag pleast? Een beetje van beiden misschien. In ieder geval is Lodiers in een fase waarin hij een tikje noodgedwongen een pas op de plaats maakt. Maar de drang om te maken, te bedenken, uit te voeren is nog geen spat minder geworden. Maar ja, met zo’n BNNVARA-stempel op zijn voorhoofd is het misschien niet zo makkelijk. Dat er een andere mores in de omroepwereld waart, werkt ook niet mee. Een rol louter achter de schermen? Zou kunnen. Want de toekomst, die is nu, voor Lodiers.
Straks over die toekomst. Eerst even naar het verleden. Niet naar geboortegrond Zeeland, maar naar de stap erna, de filmacademie, het St-Lukas in Brussel. Is dit niet dé tijd voor een lange speelfilm van jouw hand? Ik denk niet dat die er nooit gaat komen. Destijds zocht ik een brede culturele opleiding. Dat was het St-Lukas, een echte kunstopleiding, niet alleen gericht op film, maar op beeldende kunst, filosofie, theater. Ik koos film, heb ook veel filmpjes gemaakt, nog op pellicule, maar ik ontdekte al snel dat ik er niet de lange adem voor heb: vier jaar aan een film werken is normaal hè. Dat past me helemaal niet. Toen ik tv ontdekte en zag dat je elke week iets kon maken, begon mijn leven. En ik héb trouwens een film gemaakt hè! Doe Maar: dit is alles, samen met Martijn Nijboer. Daar ben ik nog steeds heel trots op.
Op de Filmacademie in Nederland is de selectie streng. Zonder echte affiniteit met het filmvak kom je niet zo ver. Was dat anders in Brussel? O maar ik ben zeker een filmliefhebber. Misschien een beetje een vreemde eend in de bijt. Waar mijn medestudenten wegliepen met Russische meesterwerken en het oeuvre van Jean-Luc Godard, noemde ik tijdens de selectie The blues brothers als mijn favoriet. Dat het niet stilviel kwam omdat er een docent bij zat die ook over popmuziek schreef en mij bevlogen hoorde vertellen hoe die film mij als jongen op het spoor had gezet van muziek, van Aretha Franklin, Sam & Dave, het hele soulrepetoire, Otis Redding, blues. Maar ook van satire, want The Blues Brothers kwamen uit de stal van Saturday night live. Dat vond ik allemaal razend interessant. Ik durf wel te stellen dat die twee mij een zetje de goede richting in hebben gegeven. Die docent, Marc Didden, zag mijn bevlogenheid.
Bevlogenheid, enthousiasme, dat zijn de woorden waarmee je vaak omschreven wordt. Ook door de mensen met wie je werkt. Ik begreep dat je collega’s bij De nieuws BV voor je in de bres zijn gesprongen toen je van het programma zou worden gehaald. Ze schreven een brief aan de directie. Een hele mooie brief ja. Ze vroegen zich af waarom ik weg moest, waarom goede mensen weg moeten. Ik had niet eens grensoverschrijdend gedrag gepleegd, haha.
Dat wilde ik nog vragen, voor zover we weten zit er geen smet op jouw blazoen. Hoe is dat om ‘slachtoffer’ te zijn van een politiek (‘wij zijn voor vooruitgang, verandering en vernieuwing’) waar je zelf als geen ander achter hebt gestaan? Het was niet wat ik zelf wilde. En ik had vooral niet verwacht dat het op deze manier zou gaan. Ik was echt nog niet klaar met De nieuws BV. Ik wilde door.
Je bent wel door toch, je presenteert nu The connection? In de schoenen van Matthijs van Nieuwkerk... Hmm, ja. Er viel een gat. Ik ben de beroerdste niet.
Ben jij niet in vaste dienst? Dat was ik, maar twee jaar geleden wilden mijn TAFKAL-collega’s (komediegroep The Artists For- merly Known As Lama’s, red.) graag iets maken voor Videoland. Dat mocht ik toen niet. Nu ben ik al twintig jaar loyaal aan mijn improvisatieclub die uit BNN De nieuws BV is de toon van het programma. Dat het actualiteit, humor en cultuur paart aan lust for life. Dat mag BNNVARA wat meer uitstralen, meer positivi- teit. Het is allemaal een beetje... Bozig... Misschien?
Witte mannen-bozig? Nee. Het is zo serieus allemaal, ik mis the lust for life.
Dat wat BNN had? BNN had lust for life zeker hoog in het vaandel staan.
Terwijl jij van iedereen van BNN misschien wel de meeste VARA-inborst had. Ja, ik ben maatschappelijk betrokken en heb een progressief karakter.
En jij wordt nu geofferd. Zo gaat dat in medialand.
Je bent nu een half jaar verder. Zakt de pijn? Wat ik het moeilijkste vind is dat je nergens meer bij hoort. Dat ik dat vaste clubje niet meer heb. Ook al was ik er een keer per week. Ik vind dat een gemis. Alsof er iets geamputeerd is. Ik hoor graag ergens bij en
wil ergens voor staan. Dat heb ik altijd gehad. Eerst bij BNN, toen bij BNNVARA. En ik zit nu ook wel bij dingen, bij raden van toe- zicht, maar dat is toch anders.
Als een andere omroep je zou vragen? Ik ben freelancer, dus sta open voor alles. Al gaat het er uiteindelijk om wat voor programma het is. En ik heb een probleempje... Er staat een BNNVARA-stempel op mijn voorhoofd, met dat rode logo.
Je bent al eens eerder weggeweest. Ja, dat was in 2014, maar dat kwam omdat toen de fusie was en ik was voorzitter geweest van BNN en beide voorzitters stapten op. Dan is het beter om weg te gaan, want dat voelde ongemakkelijk. Ik wilde toen een clear cut maken. Heb toen een paar jaar voor KRO/NCRV gewerkt. Tot ze me terugvroegen, voor De nieuws BV. is ontstaan en ik ben loyaal aan BNNVARA, dus ik was niet zo blij. Ik zei dat ik mijn verdienen zou overmaken naar een vluchtelingenorganisatie – als mijn verdiensten het probleem zouden zijn. Maar ze hielden voet bij stuk. Toen heb ik mijn contract opgezegd.
Dus nu ben je freelancer. En vogelvrij.
Heb je van luisteraars veel reacties gekregen dat je wegging bij De nieuws BV? Dat valt mee. Nou ja, ik hoor weleens dat ze de energie missen. Wat ik mooi vind aan
In de journalistiek zie je vaak dat mensen binnenkomen als journalist, dan chef worden en soms doorstoten naar de hoofdredactie. Lachend: Als je ergens maar lang genoeg blijft zitten word je vanzelf directeur!
Maar jij bent de trap opgegaan en toen weer ‘afgedaald’ naar het maken. Ja, maar ik schrok me eerder een hoedje toen ze me vroegen voor het voorzitterschap van BNN. Het had ook te maken met boegbeeld zijn, dus het paste me wel en ik heb me zeker bekwaamd in bestuurlijke rollen, maar uiteindelijk bleef het makerschap toch my first love.
Wat vond je minder leuk aan het besturen? Het vele vergaderen. En het is niet altijd even creatief. Ik heb trouwens niet zo lang geleden nog gesolliciteerd bij BNNVARA. Of eigenlijk vroegen ze me om te solliciteren voor de positie van mediadirecteur.
Ik dacht erover na, schreef een bevlogen brief en bleef na twee rondes met één andere kandidaat over. Dat was Suzanne Kunzeler en zij werd het.
En het was Kunzeler die het jou moest vertellen dat je moest stoppen bij het programma? Ja, klopt. Dat idee begint nu wel te wennen, een beetje. En je wordt weer wat vloeibaarder. Eerst het opzeggen van het vaste contract, de gouden kooi en nu dit. Ik had altijd genoeg ideeën, maar nu breng ik ze weer tot wasdom. Ik ben met een vriend een concept- bureau begonnen. 21 cm heet het. 21 cm is de gemiddelde afstand tussen hoofd en hart en voor veel mensen het moeilijkst overbrugbaar. Die filosofie willen we over- dragen op lastige maatschappelijke thema’s die mij aan het hart gaan: ontwikkelingssamenwerking bijvoorbeeld. Daar ben ik al mijn hele leven in geïnteresseerd.
Alles is engagement. Ja. Over mijn lijk, Je zal het maar hebben of Leven voor de dood over zelfmoord, ik maak alles met dezelfde betrokkenheid. Maar dat gold ook voor De lama’s, daarmee was ik geëngageerd om zoveel mogelijk vrolijkheid te brengen. Engagement betekent voor mij dat alles wat ik doe het allerbeste moet zijn met alle energie en alles dat ik in me heb. Mensen zeggen vaak: De grote donorshow, dat zal wel je hoogtepunt geweest zijn. Dat was een hoogtepunt, zeker, maar Over mijn lijk evengoed omdat het vormend is geweest voor mij als mens. Het is een programma waarbij ik meer dan met wat ook leerde dat het leven niet altijd een speeltuin is.
Wat is jouw diepste crisis geweest? Je hebt hoogte- en dieptepunten. Afscheid nemen van de redactie van De nieuws BV vond ik moeilijk. Maar er zit een vorm van optimisme in mij die me altijd weer helpt om vooruit te gaan.
(Lodiers plukt aan een plant)
Mensen zeggen wel eens, vooral vrienden, da ik op moet houden met altijd maar vragen te stellen, dat ik meer over mezelf moet vertellen. Maar op die manier heb ik ook leren interviewen. Door in het café vragen te stellen. Dan vroeg ik mensen het hemd van het lijf. Soms zeiden ze: ‘Nu jij’. Maar dan keek ik op de klok en was de avond vaak weer voorbij.
Als je interviewt begrijp ik dat wel, maar een gesprek zou eigenlijk wederkerig moeten zijn. Het voelt ook een beetje raar als iemand alles vertelt
en zelf blijf je je enigmatische zelf. Zelf denk ik dat het meevalt. Ik hoor vaak dat ik een Zeeuwse oester ben. En vind dan eens de parel. Maar eerlijk is eerlijk: ik vind interviewen makkelijker dan geïnterviewd worden. Vooral als het over mezelf gaat. Over een programma vertellen kost me geen moeite. Een uur over The Blues Brothers, kom maar door.
Maar die aanleiding is er nu niet, of we zouden het een uur over The connection moeten hebben. Dat zit goed in elkaar hoor!
Dat geloof ik, maar dat lijkt me veel van het goede voor dit interview van tweeduizend woorden. Ja, dat snap ik.
Dus terug naar jou. Wat doe je zoal met je dagen? Ik doe van alles, maar het is te weinig.
Om van te leven of als creatief mens? Allebei. Ik verveel me niet graag en het is te weinig om van te leven. Van zeven afleveringen The connection kan ik niet iedereen in het café een jaar lang een rondje geven. Dat vind ik vervelend. Het is niet dat er niks is hè, de bal rolt wel, maar ik heb geen idee waar die heen gaat of op welk speelveld hij terecht gaat komen.
En een carrière buiten beeld, of buiten de media, kun je je dat voorstellen? Dat zou goed kunnen... Het roer helemaal om. Maar dan denk ik: wat kan ik eigenlijk? Ik heb alles geleerd op dit pad wat ik heb mogen bewandelen. Het is geen vak als schoenmaker of tandarts. Soms ben ik daar jaloers op, echt vakmannen en -vrouwen.
Heb je geen verborgen talent? Toevallig introduceerden mijn collega’s van TAFKAL me onlangs met ‘Hier is Patrick Lodiers, een man met vele talenten, we zijn nog op zoek naar welke precies’.
Dit artikel komt uit VARAgids 37, vanaf dinsdag 10 september in de winkel, op de mat en in de app (alleen voor VARAgids-abonnees). Word ook abonnee!”
Ontvang elke werkdag de beste kijktips met de Avondeditie-nieuwsbrief