Out Stealing Horses: schitterende Noorse panorama’s

Knappe verfilming van Noorse bestseller toont een beklijvende maar treurige familiegeschiedenis.

Het Noorse drama Out Stealing Horses (2019) opent met een shot van een onstuimige waterval ergens in de wildernis van Noorwegen. Het water dat naar beneden raast fungeert als een metafoor voor de grilligheid van de natuur, maar ook als een zinnebeeld voor het gekwelde leven van de hoofdpersoon. De 67-jarige Trond (Stellan Skarsgard) blikt in 1999, net voor de eeuwwisseling, terug op zijn jeugd en de zwoele zomers op het Noorse platteland die hem gevormd hebben. Nadat zijn tweede echtgenote is omgekomen bij een auto-ongeluk heeft de Noor zich opnieuw min of meer afgezonderd van de buitenwereld.

Het is misschien wel zijn manier van rouwen. Als Trond op een dag bij toeval stuit op Lars (Bjorn Flauberg), een kennis uit zijn jongere jaren, dan leiden hun ingetogen gesprekken tot flashbacks naar het verleden. De zomer van 1948 staat centraal. Dan leert Trond van zijn vader – die ook een roemrucht verleden blijkt te hebben – bomen vellen, en raakt hij bevriend met Jon, de oudere broer van Lars. Wat volgt is een aaneenschakeling van kleine en grote tragediën. En ook de Tweede Wereldoorlog speelt een grote rol van betekenis in de wijze waarop Trond kijkt naar zijn vader.

Het in 2019 in Berlijn met een Zilveren Beer voor beste camerawerk bekroonde Out Stealing Horses – een uitdrukking voor het doen van iets uitzonderlijks – is gebaseerd op de gelijknamige bestseller van Per Petterson. Filmmaker Hans Petter Moland laat met verve zien hoe je dat doet: het verfilmen van een complex boek. Hij neemt dezelfde gefragmenteerde verhaalstructuur over, maar laat de beelden – waaronder schitterende Noorse panorama’s – vooral voor zichzelf spreken, op de contextualiserende voice-over van Trond na. Het resultaat is een film die zich enigszins laat omschrijven als Scandinavische Southern Gothic: een beklijvende maar treurige familiegeschiedenis.

Out Stealing Horses, vrijdag 1 maart 2024 om 00.24 uur op NPO 2