Oogappels S05: interview met Bracha van Doesburgh

Bracha van Doesburgh herkent veel in haar tv-evenknie Fabie uit Oogappels . ‘Het personage komt uit de pen van Roos Ouwehand, maar ik heb zeker raakvlakken met Fabie.’

Ze likte het met een hart, Bracha van Doesburgh, de post van een moeder die ze kent uit Haarlem en die op Instagram verslag deed van de vakantie met haar gezin. Na het opsommen van de hoogte- en dieptepunten, eindigde ze met het even orgastische als komische: ‘En het thuiskomen, het thuiskomen, ohhhh het thuiskomen.’ Van Doesburgh en haar echtgenoot, Daan Schuurmans, zijn ook net weer thuis van hun even ont- als inspannende vakantie met hun kinderen, een tweeling van zeven en een dochter van tien. Leuk was het, heerlijk, een dolle boel, maar ook, nou ja, best druk hè. Dus ‘thuiskomen, ohhhh het thuiskomen…’

Vanaf vandaag zijn de kinderen op kamp. ‘Een dagkamp’, haast ze zich te zeggen, om er lachend aan toe te voegen: ’s Nachts zou ik niet durven. Nog niet. Nooit denk ik.’ Maar door dat kamp heeft ze, voordat alles volgende week weer losbarst – met doordeweekse ochtenden van haast, waarin broodtrommels gevuld moeten worden, het juiste paar sokken voor drie kinderen gevonden moet worden en in discussie zal worden gegaan of het mid-september niet te koud is voor een korte broek – dus een paar dagen even een soort van ‘kindervrij’.

Dat binnenzeetje van tijd wordt gevuld met een beetje werken, een beetje eigen tijd, voor ‘yoga enzo.’ En voor dit interview op de maandagochtend, over het nieuwe seizoen van Oogappels waarin Van Doesburgh de alleenstaande, ‘alle ballen in de lucht houdende’ Fabie speelt. Toen ze inmiddels ruim zes jaar geleden begon met de opnamen van het eerste seizoen, waren haar filmkinderen, zoon Mees (Maas Bronkhuyzen) en dochter Pip (Vera de Vries), 14 en 12 en waren ze zo ongeveer net de puberteit in gekatapulteerd. Je zag Fabie worstelen met het uit elkaar vallen van het driemanschap met die twee die ze tot dan toe zo heerlijk dichtbij had kunnen houden en kon beschermen tegen de grote boze buitenwereld. Maar kleine kinderen worden groot. Mees en Pip gingen naar de middelbare school, kregen vriendjes, een eigen leven en aten liever patat en pizza dan het oergezonde eten dat hun moeder, in dat eerste seizoen nog een foodvlogger, hen voorschotelde. Terwijl de kinderen van alles uitleefden wat je uitleeft als kind in de puberteit, kon je haar soms letterlijk en figuurlijk wegblazen.

Van Doesburgh speelt de rol fantastisch. Zozeer dat ze, net als haar collega Oogappels-acteur Malou Gorter – Merel in de serie – af en toe door vrouwen in de supermarkt staande wordt gehouden die haar toevertrouwen dat ze ‘ook een Fabie zijn’. Een alleenstaande moeder dus, die een air van superpower over zich heeft, maar tegelijkertijd soms aan angst eronder doorgaat; iets dat ze dan liever niet laat zien, maar dat voor de goede en zelfs de niet zo goede verstaander wel duidelijk is.

In dit vijfde seizoen krijgt ‘loslaten’ voor Fabie (en overigens ook voor veel van de andere personages in de serie) een nieuwe dimensie: Mees gaat op zichzelf wonen en Pip roept in aflevering 1 tegen haar vriendin Nina dat ze ‘over een paar maanden ook weg is.’ Voor Fabie zal een nieuwe tijd aanbreken, die ergens zal liggen tussen in het reine komen met een ‘empty nest’ en het zoeken naar wie ze ook alweer is, als vrouw die het zorgende deel van het moederschap grotendeels achter zich laat.

Wat een spannende ontwikkelingen weer...
Ja, hè? De schrijvers zijn daar geweldig in. Dit seizoen gaat het inderdaad over loslaten. Dat doe je natuurlijk in verschillende fases in je leven en niet alleen met kinderen, dus zo heeft iedereen in de serie wel ergens iets los te laten.

Voordat we het daar verder over hebben even terug naar het begin, naar je auditie voor Oogappel s. Kun je je dat nog herinneren?
Ik werd gevraagd voor de rol. De ‘auditie’ was een gesprek met Will Koopman, de regisseur. Ik was toen zelf bezig met het ontwikkelen van een serie over moeders en in die tijd kwam ook De luizenmoeder uit. Het hing in de lucht, denk ik. Het script was zo goed. Gelijk al zo rijk, met die vijf verschillende gezinnen. En wat altijd fijn is: wanneer het goed geschreven is, leer je ook de teksten makkelijker

Grappig dat het zo ging. Ik dacht altijd dat je zo goed geauditeerd had en dat je daarom de rol van net iets te jonge moeder van puberkinderen kreeg...
Haha, nee, zo ging het niet. Maar als je rekent, kan het net. Fabie, het personage, is twee jaar ouder dan ik ben, dus is ze 43 nu. Dan heeft ze haar eerste kind gekregen toen ze 25 was. Dat is inderdaad jong – gemiddeld krijgen Nederlandse vrouwen hun eerste kind als ze rond de dertig zijn. Maar in de context van de serie past het heel goed, zo’n jonge moeder.

Wat sprak je aan in het personage?
Dat ze het in haar eentje doet. En dat ze zo sterk is, heel sterk, maar ook al die angsten heeft en woedeaanvallen. Ze wil zichzelf graag meer in de hand hebben dan ze zich daadwerkelijk heeft. Die combinatie van karaktereigenschappen en gedrag zijn leuk om te spelen. Het personage komt uit de pen van Roos Ouwehand en Lex Passchier, maar ik heb zeker raakvlakken met Fabie. Ik wil het ook altijd heel goed doen en dat lukt niet altijd. Er wordt weleens gevraagd of ik op dezelfde manier omga met mijn kinderen als met Mees en Pip. Ook al zijn mijn eigen kinderen nog een stuk jonger, ik geloof niet dat ik zo heel anders doe tegen ze. In de zin van dat ik ze serieus neem. Ik zie ze als kleine mensjes. Maar goed, net als Fabie vraag ik me vaak genoeg af of ik de opvoeding wel goed doe.

The proof of the pudding, de puberteit, moet nog komen in jouw geval...
O, hou op. Ik denk vaak: wat staat me te wachten. Mijn dochter gaat dit jaar naar groep 7. Nu al wil ze ‘alleen’ naar de stad. Even met een vriendinnen een pen kopen ofzo. Het heeft niks om het lijf, het is drie straten verder, maar bij zulke dingen kan ik al ongerust zijn. Loslaten… Daan en ik zijn allebei overbeschermende ouders.

Herinner je je dat uit je eigen opvoeding?
Helemaal niet eigenlijk. Mijn moeder liet me echt alles doen. Nu was het ook wel zo dat wanneer ik iets in mijn hoofd had, ik het ook wilde gaan doen. Toen ik veertien was, deed ik modellenwerk en ging ik ook naar het buitenland. Ze hebben dat goed begeleid en lieten dat allemaal gaan. Ik hoop dat ik ook zo ben. Het kan natuurlijk ook dat mijn dochter niet weg wil. Ze roept nu altijd: ‘Ik blijf bij jou.’

Er zat een mooie lijn in een van de vorige seizoenen, waarin je je druk maakte over vooral het gewicht van je dochter. Kun je je daar zelf iets bij voorstellen?
De backstory in de serie was dat Fabie zelf vroeger eetproblemen heeft gehad en daarom heel erg lette op haar dochter. Maar eigenlijk was ze vooral met zichzelf bezig: ze werkt te hard, was continu op het randje van overspannenheid. Wat ik zo goed vond in dat geval was hoe Pip ermee om ging. Zij is een meisje dat blij is met zichzelf en ondanks haar onzekerheden heel goed in haar vel zit en dat ze haar moeder kan zien zoals ze is. Juist omdat je je moeder alle kanten op ziet gaan, blijf je als kind misschien rustiger.

Je filmkinderen zijn in het echt nog een stukje ouder hè? Ja, Mees, of Maas is 22 en Pip of Vera bijna 20. Het grappige is dat Maas jaren geleden ook al eens mijn zoon heeft gespeeld, in De groeten van Mike. Toen was hij nog heel klein. Het is natuurlijk sowieso ontzettend leuk dat omdat Oogappels steeds een nieuw seizoen krijgt, je ook bijna echt een soort familie wordt.

Ik heb altijd het idee dat Fabie een sterkere relatie heeft met haar zoon...
Fabie heeft denk ik geen sterke relatie, maar wel een zwak voor haar zoon, maar dat zou ze zelf nooit toegeven. Als moeder heb je denk ik een andere relatie met een zoon dan met een dochter. Ik merk dat ook wel. Met de jongens is het anders, ze komen soms sneller met dingen weg. Met mijn dochter herken ik veel dingen, dat is fijn, maar het kan ook botsen en ik heb haar snel door omdat ze op mij lijkt. Bij Daan is dat weer precies andersom: Sophia krijgt bij Daan juist weer alles voor elkaar.

We hadden het net al even over angsten. Jij herkent dat ook zei je al...
Zeker. En het is algemeen bekend dat wanneer je kinderen krijgt, je de angsten erbij krijgt. Met stip op één dat hen iets overkomt. Maar de kunst is natuurlijk om dat los te laten. Maar dat is zo moeilijk. Wat ik merk, want soms kun je het opeens wel even, dat wanneer ik vertrouwen geef, zij ook vertrouwen krijgen. In de vakantie hoorde ik mezelf weer de hele tijd ‘pas op, kijk uit’ roepen. Toen zei ik het een keer niet en toen dook mijn zoon met zijn gezicht op een rots! Gelukkig was er niks ergs. Op een dag zei ik: vandaag ga ik geen ‘pas op’ meer zeggen. En als ik het drie keer zeg, krijgen jullie iets lekkers. Prompt ging mijn dochter allemaal gevaarlijke dingen doen.

Loslaten, loslaten, ohhh loslaten...
Ik heb wel altijd een groot vertrouwen dat de dingen gaan zoals ze moeten gaan, want veel heb je niet in de hand. Het geeft enorme vrijheid als het lukt. Ik denk dat daarin bewustzijn helpt. Maar dan nog gaat het de ene dag wel goed en dan weer drie dagen niet.

Nu jij dat lege nest hebt in de serie, is er ook plek voor nieuwe liefde?
Ik wil niet te veel spoileren, maar er komen zeker wat liefdesperikelen op mijn pad dit seizoen. Want het klopt dat er ruimte komt, dat ik meer aan mezelf toe kom. Ik ben steeds bezig geweest om alles in goede banen te leiden en te verzorgen. Ze zeggen weleens dat wanneer je kinderen krijgt, je het kind in jezelf een beetje wegstopt. Nou, dat kind komt helemaal terug.

Er zijn al vaker mannen langsgekomen in Oogappels, ik herinner me Tarik, gespeeld door Daniël Boissevain.
Dat was grappig. Ik kijk vaak met Daan naar de serie. En ik weet nog wel dat hij er helemaal in zat toen het uit ging met Tarik, echt boos werd. ‘Wat doe je nou stom, waarom doe je zo tegen hem? Dat is toch een leuke man voor Fabie!’

Jullie gaan ook bijna beginnen met opnames van het zesde seizoen. Je bent dus nog niet uitgekeken?
Integendeel. Wat helpt is natuurlijk dat het personage leuk is. En we hebben goede gesprekken gehad met de makers en met elkaar. We willen allemaal dat het nog even doorgaat. Het is interessant dat we mee mogen denken welke kant onze personages opgaan, dan blijft het ook uitdagend om te spelen. Ik vind het erg fijn met Wil Koopman en steeds weer leuke acteurs te werken. Vaak heb je met series dat het na een paar seizoenen toch sleets wordt. Wat ook fijn is aan Oogappels is dat we met een ensemble cast zijn, met die meerdere gezinnen. Daardoor zijn de opnames overzichtelijk. En wat natuurlijk geweldig is, is dat de serie zo geliefd is. Mensen herkennen zich erin. Oogappels ademt een soort universele menselijkheid; het gaat over het leven met al zijn mooie, maar tevens ingewikkelde dingen die iedereen wel meemaakt. Je bent niet alleen.

Oogappels S05, vanaf woensdag 13 september 2023 om 20.35 uur op NPO 1 en tevens in zijn geheel op NPO Plus